Fizičnyja praktykavańni ŭ maładości mohuć źnizić ryzyku raku na 40% — navukoŭcy
Novaje daśledavańnie pakazała, što źmieny ŭ ładzie žyćcia maładych ludziej mohuć dapamahčy pieraduchilić vypadki raku lohkich, piečani, straŭnika i nyrak.
Daśledčaja hrupa z Hioteborhskaha ŭniviersiteta praanalizavała vajskovyja i miedycynskija karty bolš za miljon šviedskich pryzyŭnikoŭ.
Vysnovy daśledavańnia byli apublikavanyja ŭ Brytanskim časopisie spartyŭnaj miedycyny.
Analiz pakazaŭ, što ŭ tych, u kaho była lepšaja kardyjareśpiratornaja vynoślivaść u poźnim padletkavym uzroście i junactvie, byli bolš nizkija pakazčyki 9 z 18 vidaŭ raku roznaj łakalizacyi ŭ pažyłym uzroście.
Tak, šancy zachvareć na rak hałavy i šyi, stravavoda, straŭnika, padstraŭnikavaj załozy, piečani, kišečnika, nyrak ci lohkich akazalisia nižejšyja ŭ ludziej, jakija byli ŭ lepšaj fizičnaj formie ŭ maładości.
Kardyjareśpiratornaja vynoślivaść (CRF) pakazvaje, nakolki dobra serca, lohkija i źviazanyja ź imi sistemy pracujuć, kab dastaŭlać kisłarod da ciahlic u pieryjady ŭstojlivaj aktyŭnaści. Pryzyŭniki va ŭzroście ad 16 da 25 hadoŭ prachodzili testy CRF na viełatrenažorach u pieryjad z 1968 pa 2005 hod.
Daśledčyki vykarystoŭvali źviazanyja danyja šviedskaha rejestra zdaroŭja, kab vyśvietlić, u kaho ź ich byŭ dyjahnastavany rak na praciahu siaredniaha pieryjadu nazirańnia ŭ 33 hady. Adpaviedna im, u bolš čym 84 tysiač čałaviek raźviŭsia rak jak minimum u adnoj łakalizacyi.
Nižejšyja ryzyki, jakija vyjavili navukoŭcy, varjiravalisia ŭ zaležnaści ad raku. Tak, źnižeńnie vierahodnaści zachvareć na rak padstraŭnikavaj załozy składała 12% siarod ludziej z vysokim uzroŭniem fizičnaj padrychtoŭki ŭ paraŭnańni ź ludźmi ź nizkim uzroŭniem. Źnižeńnie ryzyki zachvareć na rak lohkich dla takich ludziej skłała 42%. Ryzyka była nižejšaj na 18% dla kišečnika, na 19% dla hałavy i šyi, na 20% dla nyrak, na 21% dla straŭnika, na 39% dla stravavoda i na 40% dla piečani.
Adnak vučonyja taksama vyjavili, što bolš vysokaja fizičnaja forma źviazana z bolš vysokaj ryzykaj raku prastaty i skury. Daśledčyki miarkujuć, što hetyja tendencyi mohuć być vyklikany bolš častym abśledavańniem na rak prastaty i vialikim uździejańniem soniečnaha śviatła.
Navukoŭcy taksama papiaredzili, što ŭ ich nie było dostupu da poŭnych danych ab takich faktarach, jak dyjeta, užyvańnie ałkaholu i kureńnie, i tamu jany nie mohuć poŭnaściu ich uličyć.
«Hetyja vyniki mohuć być vykarystanyja pry raspracoŭcy palityki ŭ halinie hramadskaj achovy zdaroŭja, što jašče bolš uzmocnić stymuł dla prasoŭvańnia mierapryjemstvaŭ, nakiravanych na pavyšeńnie kardyjareśpiratornaj vynoślivaści ŭ moładzi», — adznačajecca ŭ artykule.
Dadamo, što, adpaviedna rekamiendacyjam Suśvietnaj arhanizacyi achovy zdaroŭja, dla padtrymańnia zdaroŭja nieabchodna prynamsi ad 150 da 300 chvilin umieranaj aerobnaj aktyŭnaści ŭ tydzień (ci 75-150 chvilin ekvivalentnaj vysokaj fizičnaj nahruzki) dla ŭsich darosłych, i ŭ siarednim 60 chvilin umieranaj aerobnaj fizičnaj aktyŭnaści ŭ dzień dla dziaciej i padletkaŭ.
Fizičnaja aktyŭnaść moža ažyćciaŭlacca pry vykanańni pracy, zaniatku sportam, znachodžańni na adpačynku ci pry pierasoŭvańni (chadźba, jazda na rovary, skiejtach, samakacie), a taksama pry vykanańni štodzionnych abaviazkaŭ i pracy pa domie.
SAAZ adznačaje, što hłabalnyja acenki śviedčać ab tym, što 27,5% darosłych i 81% padletkaŭ nie vykonvajuć hetych rekamiendacyj.
Čytajcie jašče:
Voś što treba viedać pra fizičnuju aktyŭnaść, kali vaša meta — pachudzieć
Kamientary