«Heta našy ci nie?» U Polščy taksama možna narvacca na prablemy praź bieł-čyrvona-bieły ściah
Polšča — heta nie łukašenkaŭskaja Biełaruś, adnak i tam u biełarusaŭ mohuć uźniknuć prablemy praz prychilnaść da nacyjanalnaj simvoliki. «Jeŭraradyjo» daviedałasia, čamu niekatorym palakam moža nie spadabacca naš nacyjanalny ściah i paraiła, jak možna paźbiehnuć kanfliktnych situacyj.
Naš bieł-čyrvona-bieły… nie tolki naš
«Bačyŭ u centry natoŭp z BČB-ściahami. Heta našy ci nie?» — paviedamleńni z takim źmiestam časta možna znajści ŭ čacie biełarusaŭ u Łodzi.
Reč u tym, što ŭ hetym polskim horadzie jość futbolny kłub ŁKS (Łódzki Klub Sportowy S.A). Tak histaryčna skłałasia, što kolery kamandy — bieły i čyrvony. Bolš za toje, ściah kłuba — bieł-čyrvona-bieły. Jahonyja praporcyi tolki troški adroźnivajucca ad biełaruskaha nacyjanalnaha ściaha, ale ŭ astatnim jon vyhladaje amal identyčna.
«Pryjechaŭ u Łodź, sustreŭ palakaŭ. Dumaŭ, biełarusy, ale akazałasia, što fanaty ŁKS — kłub futbolny ich z takim ža ściaham. Dumaju, nie pieršy tut z takoj historyjaj», — piša ŭdzielnik taho ž čata biełarusaŭ u Łodzi.
Historyj ad biełarusaŭ sapraŭdy chapaje, ale nie ŭsie ź ich pazityŭnyja:
«Jak tolki pierajechali [u Łodź] i zasialilisia ŭ novuju kvateru, vyviesili naš ściah u akno. Visieŭ niekalki miesiacaŭ. Susiedzi ŭvieś hety čas niejak skosa na nas pahladali. A potym ułaśnica kvatery paprasiła źniać, kab nam vokny nie pabili…»
Dyk u čym prablema?
Reč u tym, što ŭ hetym polskim horadzie jość jašče adzin kłub — Widzew Łódź. Abiedźvie kamandy hulajuć u «Ekstralizie» (polski anałah biełaruskaj Vyšejšaj lihi).
Jak heta čaściej za ŭsio byvaje, kłubnaje supraćstajańnie vychodzić za miežy futbolnaha pola. «Derbi» adbyvajecca i siarod fanataŭ — zaŭziatary hetych kamand nienavidziać adno adnaho.
Łodź niehałosna padzielenaja pamiž fanatami: jość rajony ŁKS i jość rajony «Vidzeva».
«Kali fanaty kala stadyjona spakojnyja, to heta zusim nie značyć, što kali jany iduć u zvyčajny viečar pa «svaim» rajonie i bačać kahości ź simvolikaj «čužoj» kamandy, to ničoha nie adbudziecca. U mianie jość nie adzin žyvy prykład kanfliktaŭ kštałtu: «U ciabie birulka ad klučoŭ ŁKS. Idzi siudy, pahavorym», — piša jašče adzin karystalnik.
Na ščaście, historyj pra źbićcio biełarusaŭ za BČB-ściah u miascovym čacie nie znachodzicca. Tam pišuć, što ŭsie kanfliktnyja situacyi ŭdajecca vyrašyć z dapamohaj dypłamatyi. Adnak novym biełarusam u Łodzi ŭsio adno rajać nie śviacić «varožymi kolerami» ŭ rajonach fanataŭ «Vidzeva». Na ŭsialaki vypadak.
Darečy, ściah «Vidzeva» — čyrvona-bieła-čyrvony. Špacyr pa Łodzi sa ściaham Aŭstryi tearetyčna taksama moža skončycca kanfliktam, adnak užo z fanatami ŁKS.
Ty ź jakoha rajona?
U internecie navat možna znajci nieaficyjnuju kartu padziełu Łodzi na zony ŭpłyvu fanackich hrupovak. Pavodle jaje, zachodniaja častka horada «naležyć» bieł-čyrvona-biełym, uschodniaja — čyrvona-bieła-čyrvonym.
Nie raźbić, nie spynić, nie strymać
Dyk što rabić biełarusam u Łodzi? Zabycca na rodny ściah dziela ŭłasnaj biaśpieki? Chiba dziela hetaha ludzi vymušana źjechali ź Biełarusi?
Elehantnaje vyjście ź situacyi prapanujuć va ŭsio tym ža čacie biełarusaŭ u Łodzi: kali nabyvajecie sabie BČB-ściah, to biarycie toj, na jakim jość vyjava hierba «Pahonia». Taki łajfchak musić vyratavać ad niazručnych pytańniaŭ.
Varta taksama pamiatać, što paprasić «patłumačyć za ściah» mohuć nie tolki ŭ Łodzi. U fanataŭ ŁKS chapaje vorahaŭ za miežami rodnaha horada. Heta zaŭziatary takich kłubaŭ, jak Ruch Chorzów, Legia Warszawa, Arka Gdynia, Zagłębie Lubin, Stomil Olsztyn, Stal Rzeszów i Elana Toruń.
Kali, naprykład, vyrašycie naviedać matč u Varšavie miascovaj «Lehii» ź bieł-čyrvona-biełym ściaham, to majcie na ŭvazie, što vas mohuć pryniać za zaŭziatara «varožaha» kłuba z Łodzi.
«Vielmi dobra razumieju biełaruskuju movu. Navat nie dumaŭ». Źjaviłasia VIDEA razmovy biełaruskich palitviaźniaŭ ź Zialenskim12
«Vielmi dobra razumieju biełaruskuju movu. Navat nie dumaŭ». Źjaviłasia VIDEA razmovy biełaruskich palitviaźniaŭ ź Zialenskim
Babaryka i Kaleśnikava pahavaryli ź Inhaj Ruhinienie i zaklikali Litvu «dałučycca da dypłamatyčnych namahańniaŭ ZŠA» i «nie prapuścić akno mahčymaściej»3333
Kamientary
Znoŭ čysta biełaruskija rysy kštałtu:
A što padumaje Rasieja, kali my pačniem biełarusizacyju?
A što dumajuć letuvisy, kali bačać našuju Pahoniu?
A jak letuvisy staviacca da taho, što Vilenščyna spradviečna była biełaruskaj?
A što budzie, kali Ŭkraina nie dazvolić pałku Kalinoŭskaha zachodzić u Biełaruś?
A my <vam> nie pieraškadžajem, možna my trošku pabudziem biełarusami?
Zanadta šmat my sprašvajem dazvołu ŭ kahości i zašmat dumajem ab čyichści reakcijach.
Voś užo baimsia, kab !uvaha! nie razzłavać futbolnych fanataŭ u Łodzi.
A na Biełarusi kiruje čałaviek, jaki adzin złamaŭ sistemu, zakony, uzurpavaŭ uładu, bo jamu było da chalery na navakolnyja mierkavańni.
Roźnicu adčuvajecie? Treba być bolš pasijanarnymi i mieć "iajcy"