Jak žyvie prymiežnaja polskaja Kuźnica ŭ pradčuvańni adkryćcia miažy ź Biełaruśsiu
U Kuźnicy, vioscy na polska-biełaruskaj miažy, pieramieny. Miascovyja žychary raskazvajuć, što pa viečarach užo zaharajecca śviatło kala pamiežnaha pierachodu, a ŭzdoŭž darohi, jakaja viadzie da jaho, rasstavili skrynki. Punkt propusku, zakryty z 2021 hoda, moh adnavić pracu ŭžo ŭ pačatku listapada, ale adkryćcio pieranieśli. Žurnalistka vydańnia Most źjeździła ŭ Kuźnicu i daviedałasia, jak jaje žychary, jakija dziesiacihodździami žyli prymiežnym handlem, rychtujucca da adkryćcia miažy i čamu nie ŭsie hetamu radyja.
28 kastryčnika 2025 hoda, vystupajučy na forumie ŭ Biełastoku, premjer-ministr Polščy Donald Tusk anansavaŭ chutkaje adkryćcio punktaŭ propusku «Kuźnica» i «Babroŭniki» (ź biełaruskaha boku heta «Bruzhi» i «Bierastavica»). Vidavočna, heta rašeńnie było pryniata zahadzia. Ale za dva dni da forumu ź Biełarusi ŭ Litvu masava palacieli mieteazondy z kantrabandnymi cyharetami, praz što litoŭski ŭrad pastanaviŭ zakryć svaju miažu ź Biełaruśsiu jak minimum da 30 listapada. Kab rašeńnie Polščy nie išło ŭrazrez ź dziejańniami Litvy, adkryćcio «Kuźnicy» i «Babroŭnikaŭ» pieranieśli — jak miarkujecca, na siaredzinu listapada.
Na vulicach Kuźnicy pusta: redkija minaki iduć pa svaich spravach, pa darozie raz u niekalki chvilin prajazdžajuć mašyny. Na hanku kala adździaleńnia palicyi myjecca kot.
Kuźnica apuścieła ŭ listapadzie 2021 hoda, kali ŭ adkaz na mihracyjny kryzis, raźviazany Biełaruśsiu, tut zakryli punkt propusku. Dzie-nidzie ŭsio jašče sustrakajucca patreskanyja šyldy na ruskaj movie — rekłamujuć načlehi i abiacajuć aformić viartańnie VAT, to-bok PDV. Ale paznajomicca z uładalnikami biznesaŭ nie vychodzić — usio zakryta.
Bližej da samoj miažy pracujuć niekalki bryhad — kładuć asfalt, raŭniajuć darohi, praviarajuć aśviatleńnie. Pa darohach chodziać hruzaviki i aŭtamabili budaŭničych firmaŭ. Darožny pył, jaki padymajecca ŭ pavietra, zabivaje vočy i adčuvajecca ŭ rocie.
Kali ŭ najbližejšy čas «Kuźnica» zapracuje, to da kanca hoda praź jaje zmohuć prajazdžać tolki aŭtamabili masaj da 3,5 ton: pakul tut nie hatovaje pakryćcio na trasie S19.
«Čakajem adkryćcia — pačniecca ruch»
Maryna (imia źmieniena) rodam z Hrodna. Paŭhoda tamu jana pierajechała ŭ Kuźnicu «z-za asabistaha žyćcia».
«Aktyŭna rychtujucca, — kaža biełaruska. — Tam, dzie miaža, užo pa viečarach uklučajuć lampački — raniej takoha nie było. Uzdoŭž darohi rasstavili śmietnicy. A jašče parkinh zakančvajuć budavać, kab mašyny, što pryjazdžajuć, tam mahli akuratnieńka stać, a nie źbivalisia ŭ kuču».
Za paru sotniaŭ mietraŭ ad pamiežnaha pierachodu pracuje šaŭrmičnaja. Dvoje mužčyn zakazali piva i kiebab. Jany zapeŭnivajuć, što kaviarnia ni razu nie zakryvałasia — vyžyvaŭ biznes za košt miascovych žycharoŭ.
«Viadoma, čakajem adkryćcia. U achovie kažuć, što ŭžo z 15 listapada zapracuje, — śmiajecca adzin z naviedvalnikaŭ. — Zapracuje miaža — pačniecca ruch».
Mužčyny pieražyvajuć, što paśla adkryćcia miažy Polščaj Łukašenka moža zabaranić ruch ź biełaruskaha boku.
«Jon što chočaš moža zrabić. Vuń, Andrej Pačobut usio jašče, zdajecca, siadzić, kurva».
«Rychtujucca da patoku biełarusaŭ»
Pobač z polskim pamiežnym pierachodam raniej pracavaŭ kruhłasutačny hipiermarkiet. Ciapier jon zakryty. Tym nie mienš, darohu kala abjekta asfaltujuć. Maryna miarkuje, što da adkryćcia miažy jon znoŭ zapracuje.
Krama Biedronka pa susiedstvie nie zakryvałasia. Ciapier siudy pryjazdžajuć miascovyja žychary, parkoŭka zastaŭlenaja aŭtamabilami na polskich numarach.
«U Sakołcy ŭ «Biedroncy» našmat mienš akcyjnych tavaraŭ. A ŭ našaj prosta niekalki radoŭ z akcyjami. Ja dumaju, jany tak rychtujucca da patoku biełarusaŭ», — razvažaje Maryna.
«Raniej tolki prachodziš miažu — adrazu z usich bakoŭ: «A cyharety jość?»
«Kuźnica» — heta jašče i vialiki kanał kantrabandy. Ź Biełarusi ŭ Polšču zaŭsiody imknulisia pravieźci cyharety i ałkahol.
«Tolki prachodziš [miažu] — adrazu z usich bakoŭ: «A papiarosy jość? Jość cyharety?» — uspaminaje Maryna.
Nazad vieźli tavary. U asnoŭnym nie chavali, a «viešali» ich na padstaŭnych asob. Pradprymalnyja hramadzianie za padvoz abo nievialikuju płatu znachodzili tych, chto pahodzicca ŭziać na siabie častku taho, što ŭvoziłasia — kab kožny z «turystaŭ» nie pieravyšaŭ normu biaspošlinnaha ŭvozu.
Uładzimir (imia źmieniena) žyvie ŭ Kuźnicy ŭžo niekalki hadoŭ — zajmajecca biznesam. Miažu jon paraŭnoŭvaje ź vialikim zavodam: kali miechanizmy spyniajucca, zapuścić ich znoŭ składana.
«Jany za čatyry hady ŭsich raspuścili. Zaraz treba najmać novyja hrupy pahrancoŭ, mytnikaŭ. Nabiaruć maładych chłopcaŭ — ź imi ŭžo tak nie damovišsia, jak z pažyłymi. Budzie jak u Hiermanii —pasprabavaŭ dać 50 jeŭra mytniku, a tabie štraf i turma», — razvažaje biełarus.
«Kazali, što Biełastok i Kuźnica stanuć na kaleni»
Da zakryćcia punkta propusku mnohija miascovyja žychary žyli za košt trafiku: handlavali, zdavali žyllo, akazvali pasłuhi.
Maryna kaža, što i paśla zakryćcia niekatoryja nie šukali pracu — «čakali, kali znoŭ adkryjuć». Uładzimir ža ličyć, što «miascovym fijaletava na adkryćcio miažy». Sam jon aceńvaje budučuju padzieju chutčej niehatyŭna: žychary adkryjuć biznesy — i ŭ jaho źjaviacca kankurenty.
«Kazali, što jak zakryjuć miažu, to Biełastok i Kuźnica stanuć na kaleni. I što, stajać jany na kaleniach? Budziem sumlennyja, dla polskaj ekanomiki hetyja małyja biznesy i rynki nie adyhryvajuć vialikaj roli».
«Biełaruskija lasy i łukašenkaŭskaje pavietra»
Daroha na ŭschod źviazanaja dla palakaŭ nie tolki z handlem i biznesam. Kaliści tut prachodziŭ šlach na sibirskuju katarhu. Uzvyšša niepadalok miascovyja žychary da hetaha času nazyvajuć Šubienicaj, to-bok Šybienicaj. Tut jašče padčas paŭstańnia 1863‑1864 hadoŭ carskaje vojska pakarała śmierciu zmaharoŭ za niezaležnaść Polščy.
Ciapier heta miemaryjał «Hałhofa Uschodu». Na ŭzvyššy — polski ściah i kryžy. Samy vialiki ź ich — abielisk, zvarany sa starych rejek. Rejki i na ziamli, a ŭzdoŭž ich — vałuny z nazvami miescaŭ rasstrełaŭ i ssyłak palakaŭ. Na adnoj čyhunačnaj linii Hrodna, Kurapaty i Varkuta.
«Kali pahladzieć u toj bok, vidać biełaruskija lasy i łukašenkaŭskaje pavietra», — kaža Maryna.
«Babroŭniki chutčej adkryjuć»
U pryvakzalnaj prybiralni ŭ Kuźnicy amal kryštalnaja čyścinia — biełaja plitka na padłohach i ścienach zichacić. Na dźviarach visić abjava na polskaj i biełaruskaj movach: «Tualet tolki dla pasažyraŭ PKP!!!» Jak daŭno źjaviŭsia varyjant pa-biełarusku — nieviadoma.
Dvoje pasažyraŭ-palakaŭ pierahavorvajucca pamiž saboj — abmiarkoŭvajuć adkryćcio miažy.
«Praz Babroŭniki daroha lepš naładžanaja, čym u nas. Značyć, tam chutčej adkryjuć», — razvažaje adzin ź ich.
Polšča nie admaŭlajecca ad płanaŭ adkryćcia pamiežnych pierachodaŭ ź Biełaruśsiu
MZS: Nie premjeru Polščy ci Litvy vyrašać, kali adkryć miažu
Polšča prybrała častku pieraškod na pamiežnym pierachodzie «Kuźnica»
Dva pamiežnyja pierachody na miažy Polščy i Biełarusi płanujuć adkryć u siaredzinie listapada
«U palakaŭ usio hatova». Što kažuć pra mahčymaje adkryćcio «Bruzhoŭ» i «Bierastavicy»?
Ciapier čytajuć
U Minsku zaviaršyli budaŭnictva piacizorkavaha hatela na miescy kolišniaha «Biełekspa»9
U Minsku zaviaršyli budaŭnictva piacizorkavaha hatela na miescy kolišniaha «Biełekspa»
«Fury raściahnulisia na kiłamietry. Stajać uzdoŭž darohi — prosta, bokam. Stajać u poli». Vidavočca raskazaŭ pra situacyju pierad «Kamiennym Łoham»1010
«Fury raściahnulisia na kiłamietry. Stajać uzdoŭž darohi — prosta, bokam. Stajać u poli». Vidavočca raskazaŭ pra situacyju pierad «Kamiennym Łoham»10
Sumleńnie, kachańnie, koły piekła i halivudski finał. U siamji budaŭnika i biblijatekarki z Pružanskaha rajona Ihara i Julii Łaptanovičaŭ aryštavali spačatku jaho, paśla — jaje, a paśla i babulu33
Kamientary
Piź..c heta nazyvajecca. Palakam treba začynić svaju miažu nazaŭsiody ad takich "biełarusaŭ"