Мова3232

Гавары правільна: дзіця, а не дзіцёнак

Слова «дзіцёнак» таксама фіксуецца Пяцітамовым акадэмічным слоўнікам беларускай мовы з паметай «абласное». Аднак, на маю думку, яго варта пазбягаць. Па-беларуску добра, правільна — «дзіця», «дзіцё», «дзіцяня», «дзіцянё». А слова «дзіцёнак» лезе ў мову пад уплывам расейскага «ребенок». Між тым па-беларуску «кацяня», «кацянё», а не «кацёнак», «сабачаня», «сабачанё», «шчаня», «шчанё», а не «щенок», «цяля», а не «теленок», «зубраня», а не «зубренок». Так ужо адвеку называлі малых беларусы.

Ласкава ж кажам «дзіцятка», «кацянятка», «сабачанятка».

І нагадаю некалькі нашых прыказак.

Да сямі год пястуй дзіця, як яечка, да дванаццаці год пасі, як авечку, тады выйдзе на чалавечка.

Дзіця здаровае ад матчынага блінца, а разумнае ад бацькавага дубца.

Першае дзіцятка — панятка (= пешчанае).

Якія мамка й татка, такое і дзіцятка.

Дзяцей гадаваць, як камень гладаць.

І ў лецях, і ў дзецях (= здзяцінець)

Першае цялятка — шчанятка (= першы блін — сабаку).

Неспадзеўкі дзіця ў дзеўкі (= думаць галавой трэба).

У каго дзяцей сем, то ёсць долі ўсем, а ў каго дзіця адно, то і тое долі жадно (= долі не мае ніякай).

Каментары32

Цяпер чытаюць

З Oz.by неспакойна. Беларуская кампанія тры гады ў мінусе, а расійскі канкурэнт яе выціскае8

З Oz.by неспакойна. Беларуская кампанія тры гады ў мінусе, а расійскі канкурэнт яе выціскае

Усе навіны →
Усе навіны

На плошчы Якуба Коласа ў Мінску прыбралі знакамітую тратуарную плітку з васількамі3

На некаторыя спецыяльнасці ў БДУ прахадны бал склаў 396 і 398 балаў3

Трамп плануе вывесці ЗША з ЮНЕСКА3

Жанчына ў кафэ ў Грузіі сыграла для наведвальнікаў «Завіруху» ВІДЭА2

У Мінску пабудуюць мост, які злучыць Каменную горку і Ціміразева

«Прынялі рашэнне пакінуць». Айцішнікі жывуць за мяжой, а іх дзеці — у Беларусі5

«Хай спяць пад кустамі!» У Барысаве патрабуюць зрабіць штосьці з бяздомнымі на вакзале11

Расійскія ДРГ праніклі ў Пакроўск5

«Чакаю афіцыйных прабачэнняў». У беларускі згарэў адпачынак у Пакістане з‑за памылкі ў візе3

больш чытаных навін
больш лайканых навін

З Oz.by неспакойна. Беларуская кампанія тры гады ў мінусе, а расійскі канкурэнт яе выціскае8

З Oz.by неспакойна. Беларуская кампанія тры гады ў мінусе, а расійскі канкурэнт яе выціскае

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць