Мова3232

Гавары правільна: дзіця, а не дзіцёнак

Слова «дзіцёнак» таксама фіксуецца Пяцітамовым акадэмічным слоўнікам беларускай мовы з паметай «абласное». Аднак, на маю думку, яго варта пазбягаць. Па-беларуску добра, правільна — «дзіця», «дзіцё», «дзіцяня», «дзіцянё». А слова «дзіцёнак» лезе ў мову пад уплывам расейскага «ребенок». Між тым па-беларуску «кацяня», «кацянё», а не «кацёнак», «сабачаня», «сабачанё», «шчаня», «шчанё», а не «щенок», «цяля», а не «теленок», «зубраня», а не «зубренок». Так ужо адвеку называлі малых беларусы.

Ласкава ж кажам «дзіцятка», «кацянятка», «сабачанятка».

І нагадаю некалькі нашых прыказак.

Да сямі год пястуй дзіця, як яечка, да дванаццаці год пасі, як авечку, тады выйдзе на чалавечка.

Дзіця здаровае ад матчынага блінца, а разумнае ад бацькавага дубца.

Першае дзіцятка — панятка (= пешчанае).

Якія мамка й татка, такое і дзіцятка.

Дзяцей гадаваць, як камень гладаць.

І ў лецях, і ў дзецях (= здзяцінець)

Першае цялятка — шчанятка (= першы блін — сабаку).

Неспадзеўкі дзіця ў дзеўкі (= думаць галавой трэба).

У каго дзяцей сем, то ёсць долі ўсем, а ў каго дзіця адно, то і тое долі жадно (= долі не мае ніякай).

Каментары32

Цяпер чытаюць

«Пра сустрэчу Луку заўсёды прасілі перадаць Пуціну». Шустэр расказаў, як Лукашэнка прапаноўваў свае паслугі амерыканцам6

«Пра сустрэчу Луку заўсёды прасілі перадаць Пуціну». Шустэр расказаў, як Лукашэнка прапаноўваў свае паслугі амерыканцам

Усе навіны →
Усе навіны

Макс Корж выступіць на стадыёне ў Варшаве. Некалькі вуліц перакрыюць і зменяць рух транспарту 9 жніўня9

Генплан Мінска будуць змяняць. Гараджане могуць агучыць прапановы7

Ціханоўская звярнулася да беларусаў з нагоды пятай гадавіны пратэстаў22

У Мінску ўзброеныя сілавікі затрымалі індывідуальнага прадпрымальніка1

«Байсол» выставіць на аўкцыён лімітаваную серыю гадзіннікаў6

ChatGPT прадставіў новую мадэль GPT-5. Вось што ў ёй новага і што абяцаюць распрацоўшчыкі2

Ізраільскія ўлады ўхвалілі план Нетаньяху па акупацыі горада Газа16

Трамп анансаваў падпісанне мірнай дамовы паміж Азербайджанам і Арменіяй сёння ў Белым доме2

Ад клінапісу да вітражоў Сен-Дэні. Тэлеграм-каналы беларускіх гісторыкаў, на якія варта падпісацца4

больш чытаных навін
больш лайканых навін

«Пра сустрэчу Луку заўсёды прасілі перадаць Пуціну». Шустэр расказаў, як Лукашэнка прапаноўваў свае паслугі амерыканцам6

«Пра сустрэчу Луку заўсёды прасілі перадаць Пуціну». Шустэр расказаў, як Лукашэнка прапаноўваў свае паслугі амерыканцам

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць