U Kazachstanie padpisali novyja zakony: admianiajecca śmiarotnaje pakarańnie, svajakam prezidenta zabaranili zajmać dziaržaŭnyja pasady
Niekalki zakonaŭ, raspracavanych paśla źmieny Kanstytucyi Kazachstana, padpisaŭ 5 listapada prezident Kasym-Žamart Takajeŭ. Adzin z dakumientaŭ praduhledžvaje stvareńnie z nastupnaha hoda Kanstytucyjnaha suda zamiest isnujučaj ciapier Kanstytucyjnaj rady, pažyćciovym členam jakoj źjaŭlajecca eks-prezident Nursułtan Nazarbajeŭ, paviedamlaje Radyjo Azattyk.
Takajeŭ pastaviŭ podpisy pad zakonami ab upaŭnavažanym pa pravach čałavieka, ab prakuratury, a taksama pad papraŭkami, jakija mianiajuć sistemu abrańnia deputataŭ mažylisaŭ, uvodziać vybarnaść akimaŭ rajonaŭ i haradoŭ abłasnoha značeńnia.
Takajeŭ zajaviŭ, što reforma Kanstytucyi aznačaje «pačatak novaj epochi ŭ historyi Kazachstana».
Niahledziačy na abiacańni Takajeva nie pierarablać Kanstytucyju, letam u Asnoŭny zakon byli ŭniesieny źmieny praz refierendum, vosieńniu novyja papraŭki pryniaŭ parłamient. Na refierendumie ŭ červieni byli adobrany dziasiatki papravak, jakija, akramia inšaha, vyklučyli z Kanstytucyi ŭsie zhadki pra pieršaha prezidenta. Vosieńniu stalicy viarnuli raniejšuju nazvu Astana. Horad bolš za try hady nazyvaŭsia Nur-sułtanam — u honar eks-prezidenta Nazarbajeva (u 2019 hodzie Takajeŭ prapanavaŭ «uviekaviečyć» jaho imia i pieranazvaŭ horad). Niadaŭnija inicyjatyvy Takajeva byli ŭspryniatyja mnohimi jak častka pracesu «denazarbajevizacyi», jaki startavaŭ paśla studzieńskich padziej.
U pačatku hoda masavyja antyŭradavyja pratesty — ich udzielniki vystupali suprać palityčnaj spadčyny Nazarbajeva, karupcyi i niepatyzmu — pieraraśli ŭ biesparadki, zahinuli 238 čałaviek. Paśla krovapralićcia Nazarbajeŭ, na dumku ekśpiertaŭ, straciŭ byłyja pazicyi, jakija zachoŭvalisia za im i paśla adstaŭki ŭ 2019-m, a Takajeŭ, naadvarot, uzmacniŭsia.
Kamanda Takajeva nazyvaje raspracavanyja pa jaho prapanovie zakanadaŭčyja źmieny rucham da demakratyzacyi.
Krytyki, pravaabaroncy i aktyvisty ličać raspracavanyja Takajevym źmieny paviarchoŭnymi i niedastatkovymi.
Ciapier čytajuć
Chto taki Maćviej Bialaj, jakoha nibyta departavali ŭ Biełaruś? Raskazvajem historyju dziŭnaha aktyvista z padazronym minułym1
Kamientary
na radzimie pieršaj kanstytucyi...
to bok Statutaŭ VKŁ... takoje...