Błakitnaje śviatło smartfonaŭ vyklikaje zaŭčasnaje pałavoje daśpiavańnie dziaciej — vučonyja
Praciahłaje ŭździejańnie błakitnaha śviatła hadžeta zapuskaje ŭ arhaniźmie vypracoŭku harmonaŭ, jakija vyklikajuć bolš rańniaje pałavoje paśpiavańnie.
Jak piša Science Alert, tureckija navukoŭcy pasprabavali znajści razhadku pašyreńnia vypadkaŭ ideapatyčnaha zaŭčasnaha pałavoha paśpiavańnia, jakoje ŭ apošnija hady nazirajecca ŭ roznych krainach śvietu. Źjaŭleńnie druhasnych pałavych prykmiet u dziaŭčynak da 8 hadoŭ i chłopčykaŭ da 9 hadoŭ źjaŭlajecca aktualnaj prablemaj dla dziciačaj endakrynałohii.
U bolšaści vypadkaŭ pryčynu pačatku zaŭčasnaha pałavoha paśpiavańnia vyznačyć niemahčyma. Jano moža być vyklikana šeraham roznych faktaraŭ, siarod jakich jak parušeńnie raboty ŭnutranych sistem i orhanaŭ, tak i niehatyŭnaje ŭździejańnie vonkavych faktaraŭ. Daśledavańni tureckich vučonych, mahčyma, vyznačyli adzin ź ich.
Vučonyja źviarnuli ŭvahu na toj fakt, što dzieci pravodziać značny pieryjad času za ekranami svaich smartfonaŭ i płanšetaŭ. Błakitnaje śviatło, jakoje vypramieńvajecca ekranami ličbavych pryład, akazvaje značny ŭpłyŭ na ŭzrovień miełataninu — harmonu, jaki rehuluje našy sutačnyja bijarytmy, uklučajučy cykł snu i niaspańnia. Hety efiekt tłumačycca tym, što błakitny śpiektr śviatła blizki pa charaktarystykach da naturalnaha dzionnaha aśviatleńnia.
Akramia rehulavańnia cyrkadnych rytmaŭ, u pieryjad aktyŭnaha rostu miełatanin adyhryvaje istotnuju rolu ŭ rehulacyi harmonaŭ, źviazanych z pałavym raźvićciom. Jaho deficyt zdolny parušyć hety bałans, pryvodziačy da zaŭčasnaha vykidu pałavych harmonaŭ. Na vopytach z pacukami tureckija vučonyja zmahli pravieryć svaju hipotezu.
Vyniki dvuch daśledavańniaŭ, apublikavanyja ŭ časopisach Journal of Clinical Research in Pediatric Endocrinology i Frontiers in Endocrinology, pakazali, što niepałavaśpiełyja samki i samcy pacukoŭ, jakija padviarhalisia praciahłamu ŭździejańniu błakitnaha śviatła ad śviatłodyjodnych ekranaŭ, demanstravali bolš rańniaje vyśpiavańnie, čym ich adnahodki z kantrolnaj hrupy.
U pacukoŭ nazirałasia źnižeńnie ŭzroŭniu miełataninu i pavyšeńnie repradukcyjnych harmonaŭ, takich jak estradyjoł i luteinizujučy harmon. Pryčym, jak padkreślivajuć aŭtary, čym daŭžejšym było ŭździejańnie, tym raniej pačynałasia pałavoje paśpiavańnie.
Vučonyja adznačajuć, što ich vyniki byli atrymany pry praviadzieńni daśledavańnia na pacukach, što nie daje harantyj, što padobnyja efiekty buduć naziracca ŭ ludziej. Adnak jany dazvalajuć vykazać zdahadku, što praciahłaje ŭździejańnie błakitnaha śviatła možna razhladać jak faktar ryzyki bolš rańniaha pałavoha paśpiavańnia.
Pamierła 39-hadovaja eks-palitźniavolenaja Hanna Kandracienka. U kałonii ŭ jaje znajšli rak, ale nie vyzvalili27
Kamientary