Archieołahi znajšli 3000-hadovuju padvodku dla vačej inavacyjnaj formuły vyrabu
Staražytnaja čornaja padvodka dla vačej, znojdzienaja ŭ mahiłach žaleznaha vieku, raskryła raniej nieviadomy recept kaśmietyki, u jakim vykarystoŭvalisia hrafit i aksid marhancu. Hetaja formuła była vynajdziena za tysiačy hadoŭ da tych, što vykarystoŭvajucca siońnia.

Jak piša Arkeonews, padčas daśledavańnia mohilniku Kani Kater u harach Zahros na terytoryi paŭnočna-zachodniaha Irana mižnarodnaja hrupa daśledčykaŭ pad kiraŭnictvam doktara navuk Silvii Amikone ź Ciubinhienskaha ŭniviersiteta znajšła kieramičny posud, jaki źmiaščaŭ čorny kaśmietyčny parašok.
Hety znachodki byli vyjaŭleny ŭ pachavańniach, jakija datujucca IX—VII stahodździami da n. e. i adnosiacca da pieryjadu isnavańnia Asiryjskaj impieryi. Jany byli vyjaŭleny ŭ pachavańniach asobaŭ, što mieli vysoki sacyjalny status, siarod takich tradycyjnych pachavalnych rečaŭ, jak lusterki i inšyja pradmiety dohladu za saboju.

Analiz składu parašku, jaki vučonyja identyfikavali jak padvodka dla vačej, vielmi ich ździviŭ. Jaho asnovu składali hrafit i aksid marhancu — naturalnyja minierały, što nie ŭtrymlivajuć ni kropli śvincu ci arhaniki.
Choć arhaničnyja kampanienty mahli ź ciaham času raskłaścisia, aŭtary adznačajuć, što atrymanyja vyniki śviedčać, što formułu stvaryli śviadoma, z hłybokim razumieńniem miascovych pryrodnych materyjałaŭ i technałohii. I heta, pa ich słovach, całkam źmianiaje našy ŭjaŭleńni nie tolki pra staražytny makijaž, ale i pra supolnaści, što isnavali na ŭschodnich miežach Asiryjskaj impieryi.

«Zamiest taho, kab karystacca śvincovymi farbami, jak było raspaŭsiudžana ŭ Miesapatamii i Jehipcie, hetaja supolnaść raspracavała ŭłasnuju formułu z łakalnych resursaŭ», — cytuje vydańnie słovy Silvii Amikone.
Pa słovach daśledčycy, danyja śviedčać, što pradstaŭniki supolnaści nie byli prosta spažyŭcami čužoj kultury, ale i sami źjaŭlalisia aktyŭnymi inavatarami z ułasnymi estetyčnymi praktykami.
Vybar składnikaŭ dla padvodki nie byŭ vypadkovym. Hrafit zabiaśpiečvaŭ lohkaje naniasieńnie i blask, a aksidu marhancu — nasyčany ciomny koler.
«Takija adkryćci dapamahajuć nam daviedacca nie tolki ab tym, jak ludzi vyhladali, ale i ab ich ujaŭleńniach pra pryhažość, sacyjalny status i identyčnaść», — zaŭvažaje doktar Amikone.
Artykuł z vynikami daśledavańnia apublikavany ŭ apošnim numary časopisa Archaeometry.
Kamientary