Lubicie pić vielmi haračuju harbatu? Ryzykujecie zachvareć na rak
Brytanskija navukoŭcy vyjavili suviaź pamiž rehularnym užyvańniem vielmi haračych napojaŭ i značnym pavyšeńniem ryzyki raku stravavoda. I heta nie adzinaje daśledavańnie z padobnymi vysnovami.
Tradycyja pić haračuju harbatu ci kavu isnuje paŭsiul. Daśledavańni paćviardžajuć, što harbata moža supakojvać niervovuju sistemu, spryjać kancentracyi i navat źnižać ryzyku depresii. Ale kali napoj pastajanna ŭžyvajecca zanadta haračym, jon škodzić arhanizmu.
Pavodle śviežych danych ź Vialikabrytanii, užo niekalki kubkaŭ vielmi haračych napojaŭ u dzień pavialičvajuć ryzyku raźvićcia raku stravavoda.
Jak piša Fitbook.de, u lutym 2024 hoda byli apublikavanyja vyniki analizu danych amal 455 tysiač darosłych z brytanskaj bazy danych UK Biobank. Za imi nazirali ŭ siarednim 11,6 hoda.
Navukoŭcy vyśvietlili: u tych, chto štodnia vypivaŭ vosiem i bolš kubkaŭ vielmi haračych napojaŭ, ryzyka raku stravavoda była ŭ 5,6 razu vyšejšaja, čym u ludziej, jakija addavali pieravahu ciopłym napojam abo zusim ich paźbiahali. Pry hetym navat čatyry kubki štodnia amal udvaja pavialičvali ryzyku.
Daśledavańnie było skancentravana na peŭnym typie ankałahičnaha zachvorvańnia — płoskakletačnym raku stravavoda, jaki źjaŭlajecca najbolš raspaŭsiudžanym dla hetaha orhana. Jon raźvivajecca ŭ vierchnich adździełach stravavoda. Dla adenakarcynomy, što čaściej uźnikaje ŭ nižnim adździele, zaležnaści ad tempieratury vyjaŭlena nie było.
Navukoŭcy padkreślivajuć: sutnaść nie ŭ samim napoi. Heta moža być harbata, kava ci mate — roźnicy niama. Vyznačalnym faktaram źjaŭlajecca tempieratura. Vielmi haračyja vadkaści pastajanna razdražniajuć ślizistuju, vyklikajučy paškodžańni tkanak, jakija ź ciaham času mohuć pieraraści ŭ ankałahičny praces.
Inšyja daśledavańni
Hetyja vysnovy paćviardžaje daśledavańnie, praviedzienaje ŭ Tehieranskim miedycynskim univiersitecie. Navukoŭcy vyjavili, što pavyšanaja ryzyka ŭźnikaje nie tolki pry ŭžyvańni harbaty, ale i inšych haračych napojaŭ, u tym liku kakavy. Pastajannaje razdražnieńnie ślizistaj pryvodzić da mikrapaškodžańniaŭ i chraničnych zapaleńniaŭ, što ŭ pierśpiektyvie moža vyklikać źmieny ŭ DNK i stać tryhieram dla raźvićcia złajakasnych puchlin.
Nazirańnie achapiła bolš za 50 tysiač čałaviek va ŭzroście ad 40 da 75 hadoŭ. Na praciahu čatyroch hadoŭ daśledčyki fiksavali ich zvyčki, a potym jašče dziesiać hadoŭ sačyli za ich zdaroŭjem. Za hety čas 317 udzielnikaŭ zachvareli na rak stravavoda, i pieravažnaja bolšaść pryznavałasia, što pili harbatu tempieraturaj pryblizna 70 °C.
U Turcyi, krainach Azii i Paŭdniovaj Amierycy, jak i ŭ Iranie, harbatu tradycyjna pjuć vielmi haračaj. Pavodle inšaha daśledavańnia, mienavita ŭ hetych rehijonach fiksujecca najbolšaja kolkaść vypadkaŭ raku stravavoda.
Daśledavańnie navukoŭcaŭ Piekinskaha ŭniviersiteta vyjaviła jašče bolš tryvožnyja fakty. U adroźnieńnie ad Irana, dzie ŭžyvańnie ałkaholu i kureńnie nie takija raspaŭsiudžanyja, u kitajskich mužčyn hetyja zvyčki, naadvarot, vielmi pašyranyja.
Vyśvietliłasia, što ryzyka raku stravavoda pavialičvajecca jašče ŭ piać razoŭ, kali haračaja harbata spałučajecca z užyvańniem tytuniu i nie mienš za 15 hramami ałkaholu na dzień.
Ekśpierty adznačajuć, što ŭsie napoi, tempieratura jakich nižejšaja za 60 °C, ličacca biaśpiečnymi. Tamu śpiecyjalisty rajać nie śpiašacca i davać harbacie ci kavie krychu astyć — jak minimum čatyry chviliny pierad užyvańniem. Takoje prostaje praviła dapamahaje paźbiehnuć škodnaha ŭździejańnia na ślizistuju stravavoda i źnižaje ryzyku raźvićcia niebiaśpiečnych zachvorvańniaŭ.
Kamientary