Культура22

У Бярозе адкрылі мемарыяльную дошку прэзідэнту Акадэміі навук Беларусі, расстралянаму за тэрарызм

Мемарыяльная дошка ўсталяваная на вуглу дома № 1 па вуліцы Паўла Горына-Каляды. Яе адкрыццё прымеркавана да Дня дзяржаўных сімвалаў Беларусі. Беларускай мове на мемарыяльнай дошцы ў гонар беларускага навукоўца месца не знайшлося — надпісы выкананы толькі па-руску.

Мемарыяльная дошка Паўлу Горыну-Калядзе ў Бярозе. Фота: BEREZA.BY

У 2000 годзе на будынку Інстытута гісторыі НАН Беларусі была ўстаноўлена іншая мемарыяльная дошка ў гонар другога прэзідэнта Беларускай акадэміі навук. 

Павел Горын (сапраўднае прозвішча Каляда) нарадзіўся ў Бярозе-Картузскай у 1900 годзе. У час Першай сусветнай вайны быў у эвакуацыі. Вярнуўся на радзіму ў 1919 годзе, удзельнічаў у польска-савецкай вайне, быў камендант Пружанаў.

Павел Горын-Каляда побач з Якубам Коласам. Фота: Мінская праўда

Пасля вайны скончыў маскоўскі Камуністычны ўніверсітэт імя Я. М. Свярдлова, пазней - Інстытут чырвонай прафесуры. Працаваў рэдактарам савецкіх часопісаў, намеснікам дырэктара Інстытута гісторыі Камуністычнай акадэміі.

Адкрыццё мемарыяльнай дошкі Паўлу Горыну-Калядзе ў Бярозе. Фота: BEREZA.BY
Адкрыццё мемарыяльнай дошкі Паўлу Горыну-Калядзе ў Бярозе. Фота: BEREZA.BY

Пасля таго, як Усевалад Ігнатоўскі быў зняты з пасады і скончыў жыццё самагубствам пасля аднаго з допытаў у АДПУ па сфальсіфікаванай справе «Саюза вызвалення Беларусі», у 1931 годзе Павел Горын быў выбраны новым прэзідэнтам Беларускай акадэміі навук. Пры ім акадэмія была рэарганізавана, пачала стварацца сістэма падрыхтоўкі навуковых кадраў - інстытут аспірантуры і дактарантура.

У 1931-1936 гг. Горын з’яўляўся членам ЦК КП(б)Б і кандыдатам у члены яго Бюро, а таксама членам ЦВК і Прэзідыума ЦВК Беларускай ССР. 

Адкрыццё мемарыяльнай дошкі Паўлу Горыну-Калядзе ў Бярозе. Фота: BEREZA.BY

У 1936 годзе быў пераведзены ў Маскву, загадчык кафедры гісторыі СССР МДУ, рэдагаваў таксама аддзел гісторыі Вялікай Савецкай Энцыклапедыі. 

У жніўні 1937 года арыштаваны НКУС і прыгавораны да расстрэлу за «ўдзел у контррэвалюцыйнай тэрарыстычнай арганізацыі». Прысуд выкананы на маскоўскім палігоне «Камунарка». Рэабілітаваны быў у 1955 годзе.

Каментары2

  • Ёсік
    11.05.2025
    Няма большых расейцаў, чым беларусы. У аніводнага чыноўніка не ўзьнікла пытаньня - А можа па-беларуску зробім надпісы, беларус, ды шчэ забіты камунякамі па надуманай падставе. Не, толькі па-расейску, бо беларуская мова бедненькая, так самы галоўны ў краіне мовазнаўца сказаў. Дзэкаюць, цэкаюць, што жЭнШЧына, што муШЧыны, але Мы такія жа расейцы, брацьця-сестры.
  • Бяроза
    12.05.2025
    Ёсік, Мне сорамна за лукашэнкаўскіх чыноўнікаў.

Цяпер чытаюць

Пісьменніца Таццяна Заміроўская расказала пра новую кнігу, сны пра Лукашэнку, кошт жыцця ў Нью-Ёрку і тое, чаму злуецца на некаторых беларусаў1

Пісьменніца Таццяна Заміроўская расказала пра новую кнігу, сны пра Лукашэнку, кошт жыцця ў Нью-Ёрку і тое, чаму злуецца на некаторых беларусаў

Усе навіны →
Усе навіны

Гэтыя простыя прадукты — альтэрнатыва бульбе. Раней беларусы елі менавіта іх6

Эксперт патлумачыў, калі варта пачынаць рабіць шэнгенскую візу, каб трапіць на адпачынак у Еўропу1

У Малдове адмовіліся рэгістраваць выбарчы блок, які правёў свой з'езд у Маскве7

Украіна трэці дзень запар атакуе Маскву дронамі3

У В'етнаме перакуліўся катар з турыстамі, больш за 30 чалавек загінулі

Ва Украіне хочуць пісаць «Берасце», а не «Брэст»61

У акупаваным Данецку ваду ўключаюць па вечарах раз на тры дні13

Беларус Канстанцін Каліноўскі, які ваяваў ва Украіне, атрымаў цяжкія траўмы на будоўлі ў Польшчы. Яму збіраюць грошы11

Упершыню за доўгі час навукоўцы сфатаграфавалі дзіцянят снежнага барса ФОТЫ

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Пісьменніца Таццяна Заміроўская расказала пра новую кнігу, сны пра Лукашэнку, кошт жыцця ў Нью-Ёрку і тое, чаму злуецца на некаторых беларусаў1

Пісьменніца Таццяна Заміроўская расказала пра новую кнігу, сны пра Лукашэнку, кошт жыцця ў Нью-Ёрку і тое, чаму злуецца на некаторых беларусаў

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць