Культура6767

Думкі пра аўтаномію Палесся-2: чаму палешукі не зрабіліся нацыяй?

Нацыянальная свядомасць любога народа з’яўлялася толькі з пашырэннем пісьменнасці, друкаванага слова, стандартызацыі мовы.

(працяг. Пачатак: Думкі пра аўтаномію Палесся: дзе мяжа
паміж беларусамі і ўкраінцамі?
)

Украінскія нацыяналісты заяўляюць пра нібы ўкраінскасць
гэтага рэгіёна, але з гэтае ўкраінскасці рэальна можна казаць
хіба што пра наяўнасць мовы, якая сапраўды можа лічыцца
дыялектам украінскае, а не беларускае.

Між тым, як 

нямецкамоўнасць аўстрыйцаў ці швайцарцаў
не азначае, што яны належаць да нямецкай
нацыі,

так і палешукі (ці палешчукі) ніколі не мелі і так ніколі і не 
займелі украінскай нацыянальнай свядомасці — пачуцця
атаесамлення сябе з Кіевам ці Данбасам, хаця сто гадоў таму
і мелі для гэтага культурна-моўныя перадумовы.

Нацыянальная свядомасць любога народа з’яўлялася толькі з пашырэннем пісьменнасці, друкаванага слова, стандартызацыі мовы-то бок стварэння агульнай інфармацыйнай прасторы, базай для якой звычайна бывала моўная еднасць і якому магло спрыяць знаходжанне ў складзе адной дзяржавы, якую можна было перарабіць у «нацыянальную».

Культурна-моўная еднасць толькі стварала перадумовы, але ніколі не азначала аўтаматычнай самаідэнтыфікацыі сябе з сваімі супляменнікамі:

у сярэдзіне 19 стагоддзя беларускамоўныя сяляне Гомельшчыны і Віленшчыны нічога не ведалі пра адно аднаго, і ў любым выпадку не ўяўлялі, што між імі ёсць нешта агульнае і што нават іхныя дыялекты класіфікуюцца як часткі адной мовы.

Так і палешчукі, што жылі дробнымі і ізаляванымі вёскамі пасярод непраходных балотаў, былі ізаляваныя не тое што ад Кіева ці Львова — але нават ад павятовага цэнтру ці ад суседняга паселішча.

Украінскія асветнікі не паспелі апрацаваць гэты рэгіён і навязаць украінскую нацыянальную свядомасць мясцоваму ўкраінскамоўнаму насельніцтву. Нацыянальная ідэнтычнасць у насельніцтва Берасцейшчыны з’явілася ў паваенны час у складзе БССР — і гэта была беларуская ідэнтычнасць.

Цікава назіраць, як, гаворачы на дыялекце ўкраінскай мовы, ніхто з маіх бярозаўскіх сваякоў нават блізка не атаесамляе сябе з Украінай і ўкраінцамі.

(заканчэнне: Думкі пра аўтаномію Палесся — 3: палешукам трэба самаарганізоўвацца)

Каментары67

Цяпер чытаюць

«Калаўра мы не пакрыўдзілі»: стала вядома пра новае месца працы былога старшыні Нацбанка3

«Калаўра мы не пакрыўдзілі»: стала вядома пра новае месца працы былога старшыні Нацбанка

Усе навіны →
Усе навіны

Магутны ўдар нанесены па нафтаперапрацоўчым заводзе «Газпрама» ў Башкартастане, за 1400 км ад украінскай мяжы4

Кампанія Meta прэзентавала разумныя акуляры за 799 даляраў1

Ва Уздзе затрымалі мужчыну, якога падазраюць у сэксуальных дзеяннях з чатырохгадовым хлопчыкам

На матч аматарскай медыялігі ў Мінску прададзена ўжо 15 тысяч квіткоў2

Ці паўплывае Кітай на Лукашэнку, каб польская мяжа адкрылася?20

З пачатку года колькасць беларусаў у Літве з дазволам на пражыванне зменшылася на 10%8

Жыхары вёскі пад Баранавічамі папрасілі ў чыноўнікаў заасфальтаваць дарогу. Тыя геніяльна вырашылі праблему12

Дзяўчыну, чый голас гучыць у афіцыйнай версіі гімна Беларусі, асудзілі за ўдзел у пратэстах14

113‑гадовы каньяк, меню на французскай і паўтары тысячы сталовых прыбораў. Якім быў каралеўскі банкет у гонар Дональда Трампа6

больш чытаных навін
больш лайканых навін

«Калаўра мы не пакрыўдзілі»: стала вядома пра новае месца працы былога старшыні Нацбанка3

«Калаўра мы не пакрыўдзілі»: стала вядома пра новае месца працы былога старшыні Нацбанка

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць