Kultura66

Biełaruskija vielikodnyja tradycyi

Jajki-krašanki, pirahi-paski, supolny śviatočny abied — karani tradycyj chavajucca ŭ lehiendach.

Easter cake
Vielikodny piroh. Fota: Pixabay

U minułuju niadzielu, 9 krasavika, Vialikdzień śviatkavali kataliki, u tym liku biełaruskija ŭnijaty, a taksama pratestanty i častka pravasłaŭnych. U pravasłaŭnych Ruskaj pravasłaŭnaj carkvy, Pravasłaŭnaj carkvy Ukrainy i ŭkrainskich unijataŭ Vialikdzień buduć śviatkavać u hetu niadzielu, 16 krasavika.

Na śviata ci na samym jaho pačatku ludzi nieśli aśviačać u carkvu samyja vielikodnyja skaromnyja stravy: pirahi, miasa, sała, syr, a taksama sol i ŭ pieršuju čarhu, viadoma, jajki, pafarbavanyja ŭ cybulniku ci kary drevaŭ, što nadavała im čyrvony koler (byli i «pisanki» — jajki, razmalavanyja roznymi ŭzorami). Staryja raili jajka pierad aśviačeńniem abłupić, kab śviataść lepš «prajšła ŭ jaho».

Subota — vialikaja, čyrvonaja, apošni dzień pierad Vialikadniem. U subotu farbujuć jajki, piakuć pirahi. U chramach śvienciać pafarbavanyja jajki, pirahi i inšuju ježu. Mnohija nie śpiać usiu noč: iduć u carkvu ci kaścioł na ŭsianočnuju.

U pieršy vielikodny dzień nie palać u piečy. Stoł zaściłajuć bialutkim abrusam. Na stoł staviać «aśviačonaje» — jajki, sol, pirahi, viandlinu. «Razhaŭlacca» pačynajuć sa śvianconaha jajka: jaho dzielać pa kavałku na ŭsiu siamju.

Stoł, za jakim źbirajecca ŭsia siamja, ščodra nakryty raznastajnymi stravami.

Pierad pačatkam śniadańnia čytaŭsia ŭryvak sa Śviatoha Piśma, potym usie razam čytali malitvy «Ojča naš» i «Słava Ajcu», paśla čaho jeli aśviačonaje jajka.

Chryščonym dzieciam chryščonyja baćki na Vialikdzień dorać «vałačobnyja» haścincy.

Charakternaja admietnaść mienavita biełaruskaha falkłoru — vałačobnyja pieśni. Zvyčaj abychodzić dvary na Vialikdzień maje vielmi staražytnyja karani. Ličyli, što abychod dvaroŭ vałačobnikami — chłapčukami i dziaŭčatkami — prynosić supolnaści jednaść, a ź joj — i ŭdaču. Padychodziačy pad akno, vałačobniki śpiavali pieśni, u jakich uschvalali haspadara, haspadyniu, ich synoŭ i dačok. Haspadary, da jakich prychodzili vałačobniki, ščodra dzialilisia ź imi roznymi prysmakami.

Na Vialikdzień asablivym čynam nazirali za soncam,

bo ličyłasia, što ŭ im možna ŭbačyć uvaskresłaha Chrysta. Ludzi kazali taksama, što sonca ŭ hety dzień «skača z radaści».

Samaja lubimaja hulnia na Vialikdzień — bitki.

Stukalisia śviatočnymi jajkami, i pieramožcam akazvaŭsia toj, u kaho jano zastavałasia cełaje («macak»). Niekatoryja ščaśliŭcy vyjhravali ažno poŭnuju šapku čyrvonych jajek. Znachodzilisia i žartaŭniki, jakija zamiest jajek padstaŭlali pafarbavany kamień kruhłaj formy i takim viasiołym padmanam zdabyvali pieramohu.

Čytajcie jašče:

Jak farbavać vielikodnyja jajki: vialiki hajd

Da vielikodnaha stała. Robim paschu: 4 recepty, jakija abaviazkova atrymajucca

Čamu katoliki i pravasłaŭnyja śviatkujuć Vialikdzień u rozny čas. I roźnica moža składać navat miesiac?

Biblija na biełaruskaj movie: ciažkaści pierakładu

Kamientary6

  • saŭka
    08.04.2023
    Sapraŭdy ŭvaskros! - tak adkazvajuć
    a Hryška sam z saboj pachrystosavaŭsia atrymlivajecca što
    biedny Hryška... samotny
    Hryška , boha niama
  • Hryška
    08.04.2023
    saŭka, Hryška nie samotny. Maju siamju j siabry. Ale Saŭka, na svaich pasadach zdajecca, nie zadavoleny žyćciom. Toje, što vy nia vierycie ŭ Boha, nie aznačaje, što Boha nie isnuje. Saŭka nie ŭsio viedaje.
  • saŭka
    08.04.2023
    a moža saŭka viedaje bolš za Hryšku)
    dla vas t.zv. viera, jak samazaspakajeńnie - heta zrazumieła. ale lepš by vy ŭ takim vypadku vieryli ŭ našych bahoŭ, a nie habrejskaha
    kali tolki vy biełarus kaniečnie)

Azaronak napisaŭ pra palitemihranta — paśla hetaha brata i baćku taho kinuli za kraty2

Azaronak napisaŭ pra palitemihranta — paśla hetaha brata i baćku taho kinuli za kraty

Usie naviny →
Usie naviny

Jak vypadkovaje znajomstva ŭ hiej-kłubie skončyłasia hučnym zabojstvam. Novyja detali pa spravie biełarusa, jaki 25 hadoŭ tamu zarezaŭ pradziusara ŭ Maskvie6

U Biełarusi za 5 tysiač rubloŭ pradajuć 200-rublovuju banknotu. U jaje vielmi niezvyčajny brak1

U ZŠA mohuć zapuścić realici-šou, dzie imihranty buduć spaborničać za hramadzianstva3

Zatrymali administratara biełaruskaj Vikipiedyi Maksima Lepušenku5

Biełaruski VUP vyras na 2,8 pracenta, ale tempy zapavolilisia1

Dla ŭsich dziesiacikłaśnikaŭ uviaduć vučebna-palavyja zbory35

U tyktoku pakistancam rekłamujuć mahčymaść atrymańnia dazvołu na pracu ŭ Biełarusi. Ale biełarusy bačać padvoch adrazu1

Karpiankoŭ zajaviŭ, što 90% navabrancaŭ chočuć słužyć pa kantrakcie18

Rasija vystaviła Ukrainie vosiem umoŭ21

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Azaronak napisaŭ pra palitemihranta — paśla hetaha brata i baćku taho kinuli za kraty2

Azaronak napisaŭ pra palitemihranta — paśla hetaha brata i baćku taho kinuli za kraty

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić