Гісторыя2727

Браніслава Тарашкевіча катавалі і змусілі даць паказанні на 249 чалавек. Знайшлі адпаведны дакумент

У Архіве актаў новых у Варшаве знойдзена копія дакумента з архіва КДБ, паводле якога Браніслава Тарашкевіча пасля смяротнага прысуду 5 студзеня 1938 года амаль 10 месяцаў утрымлівалі ў асобным рэжымным корпусе НКВД, дзе пад катаваннямі змусілі даць паказанні на 249 чалавек, паведамляе Беларускі інстытут публічнай гісторыі.

Браніслаў Тарашкевіч

Корпус у гарадской турме арганізаваў кіраўнік аднаго з аддзелаў НКВД БССР Аляксандр Гепштэйн з санкцыі наркама Барыса Бермана і дазволу Масквы. Тут утрымліваліся 270 чалавек, ад якіх «шляхам збіцця і катаванняў» атрымлівалі «дадатковыя сведчанні» на іншых асобаў. Толькі 38 вязняў корпусу, у тым ліку Тарашкевіч, далі паказанні на 3489 чалавек.

У корпусе ствараліся асабліва цяжкія ўмовы для тых, хто «не прызнаваўся». Тыя, хто «прызнаваўся» і даваў «паказанні», ставіліся ў прывілеяваныя ўмовы і атрымлівалі ўзмоцненую пайку. Наглядчыкам корпуса быў нехта Алекаў.

29 лістапада 1938 г. зняволеных корпуса незаконна расстралялі, акты аб выкананні прысудаў падрабілі і аформілі заднім чыслом.

Каментары27

  • Злачынствы савецкага НКВД супраць беларусаў
    26.05.2025
    29 лістапада 1938 года ў мінскай турме скончылася жыццё Браніслава Тарашкевіча, стваральніка першай беларускай граматыкі, мовазнаўцы і перакладчыка. Як цвердзіць афіцыйная версія, ён быў расстраляны згодна з прысудам, вынесеным "двойкай" НКВД па сфабрыкаванай справе "Беларускага нацыянальнага цэнтра".

    Але даследчык Леанід Маракоў выказвае іншае меркаванне: "Тое, што Тарашкевіч быў растраляны, — гэта афіцыйная версія. Паводле іншых звестак, ён загінуў падчас катаванняў, якія доўжыліся дзевяць месяцаў. Даведацца пра гэта ўдалося выпадкова. Праз дзясяткі гадоў у лісце адзін былы вязень узгадваў, што ў камеру, дзе ён сядзеў адзін, укінулі чалавека, які выглядаў як кавалак мяса чорна-сіняга колеру. Што гэта быў Тарашкевіч, той чалавек не ведаў.

    Падчас пошукаў удалося высветліць, што тады ў тую камеру трапіў менавіта Тарашкевіч. Гэты факт не ўзгадваецца ў кнізе "Ахвяры і карнікі" праз тое, што там і так зашмат падобных страшных фактаў.

    Калі на мяжы Францішка Аляхновіча абменьвалі на Браніслава Тарашкевіча, Аляхновіч звярнуўся да яго з пытаннем: "Куды ты ідзеш, куды?" Адказу ён не атрымаў".

    Браніслаў Тарашкевіч быў арыштаваны 6 траўня 1937 году, па абвінавачанні ў сфабрыкаванай справе так званага "Беларускага нацыянальнага цэнтра". 5 студзеня 1938 "двойкай" НКВД і Пракуратуры СССР прыгавораны да расстрэлу. Рэабілітаваны Ваеннай калегіяй Вярхоўнага суду СССР 26 студзеня 1957 году.
  • ваван
    26.05.2025
    мДА,,... ВЫСКАЖУ КРАЙНЕ НЕПОПУЛЯРНОЕ НА ДАННОМ РЕСУРСЕ МНЕНИЕ, НО ЧЕЛОВЕК БОРОЛСЯ ЗА СОВЕТСКУЮ БЕЛАРУСЬ ОН ЕЕ И ПОЛУЧИЛ...
  • Бальшавіцкі джыхад , акупацыя БНР
    26.05.2025
    ваван, Багдан Хмяльніцкі, тыпу таго, падпісаў некалі "глыбокую" інтэграцыю з
    ардой ... Украінскія гісторыкі кажуць, што Хмяльніцкі нічога не
    падпісваў, і ўсё гэта хлусня! І папер ніякіх не было і няма! А маскоўцы
    кажуцуь, што Хмяльніцкі -- падпісваў, але паперы не захаваліся бо моль
    іх паела. А ў выніку што? Украіна-Русь на доўгія стагоддзі патрапіла пад
    маскоўскі бот. Маскоўская арда скрала назву Украіны -- Русь, усю яе
    гісторыю, міталёгію, культуру і выдае яе за сваю. Узяць бы таго князя
    Уладзіміра, які, нібыта, хрысціў маскавітаў, яшчэ і помнікі яму нахабна
    ставяць. А далей і згадваць не хочацца.... Бальшавіцкі джыхад , акупацыя БНР
    , вайна з Польшай , Эстоніей , Фінляндыей, Галадамор, рэпрэсіі, Курапаты, генацыд, Новая эмпэрыя , алеграхі, карупцыя , эмперыялізм ...І нaрэшце захоп 1/3 Азербалджана, Молдовы, Грузіі , анексія Крыма, вайна на Дамбасe, вайна, вайна ....

Цяпер чытаюць

Праз дзевяць месяцаў пасля вызвалення памёр палітвязень Валерый Богдан7

Праз дзевяць месяцаў пасля вызвалення памёр палітвязень Валерый Богдан

Усе навіны →
Усе навіны

Зяленскі прапанаваў правесці трохбаковую сустрэчу з Пуціным і Трампам

Шрайбман: Цяперашнія канфлікты ў апазіцыі ўжо мала каго цікавяць14

Работнікі МНС выратавалі на пажары сабаку і ката, а потым зрабілі ім штучнае дыханне

Валанцёр «Вясны» Чапюк расказаў, як яго затрымаў ГУБАЗіК адразу на выхадзе з калоніі і як дапытвалі пра Міколу Дзядка2

14-гадовая Віка адмовіла ў сэксе — і гэта стала прычынай панажоўшчыны, у якой загінулі чацвёра падлеткаў у Байкальску11

На бетонным заводзе ў Гомелі загінуў кіроўца цэментавоза

«Тыдзень у Бразіліі, дзе цябе абрабуюць, або два тыдні ў бяспечнай Беларусі». Па што замежнікі едуць у нашу краіну6

Украіна атакавала тэхнапарк і завод па вытворчасці беспілотнікаў у Падмаскоўі1

Беларусь пераносіць вучэнні «Захад-2025» з заходніх межаў углыб краіны18

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Праз дзевяць месяцаў пасля вызвалення памёр палітвязень Валерый Богдан7

Праз дзевяць месяцаў пасля вызвалення памёр палітвязень Валерый Богдан

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць