«Časam niezamienna, ale…» Biesarab adkazaŭ na krytyku nakont apramieńvańnia praduktaŭ radyjacyjaj
Tema radyjacyjnaj sterylizacyi praduktaŭ vyklikała roznyja vodhuki. Niekatoryja ź niedavieram pastavilisia da kamientara navukoŭca Siarhieja Biesaraba: maŭlaŭ, taki mietad apracoŭki praduktaŭ daŭno vykarystoŭvajecca, nie nahniatajcie. Biesarab adkazaŭ na krytyku.
Siarhiej Biesarab piša, što ŭ vyniku radyjacyjnaj apracoŭki ŭtvarajucca svabodnyja radykały, jakija ŭtvarajuć pieraksidy. Hetyja pieraksidy mianiajuć chimičnuju strukturu złučeńniaŭ, jakija ŭvachodziać u skład apramienienych praduktaŭ i ŭ skład upakoŭki.
«Imavierna, pa hetaj pryčynie ŭ Aŭstralii nazirałasia hibiel katoŭ paśla ŭžyvańnia raduryzavanaha kormu. Ciapier tam zabaroniena heta rabić. Katam raduryzavanaje nielha, a ludziam možna?» — zadaje pytańnie navukoviec.
Niekatoryja čytačy zaŭvažali: «Dzieści navat harodninu i sadavinu apracoŭvajuć, a tam ža adna vada, a vy kažacie, pavinien być minimum vady».
Navukoviec im adkazvaje:
«Ja zastajusia pry svaim mierkavańni. Aptymalna — heta ŭžyvać radyjacyjnaje abiezzaražańnie dla minimalna avodnienych abjektaŭ.
Što da harodniny i sadaviny. Navošta vy ich kuplajecie? U tym liku i dla taho, kab «atrymać porcyju pryrodnych antyaksidantaŭ». Dyk voś hetyja raślinnyja antyaksidanty vydatkujucca na toje, kab likvidavać nastupstvy ŭtvareńnia pieraksidu pry apracoŭcy, a nie na toje, kab dapamahčy vašamu arhanizmu pamienšyć niejki ŭmoŭny aksidatyŭny stres ad drennaj ekałohii abo inšaje.
Heta ž, darečy, tyčycca i kaśmietyčnych srodkaŭ, u jakija dadajucca antyakiślalniki-antyaksidanty. Jany vypracujuć svoj resurs, likvidujučy pieraksidy, što ŭźnikli pry apramianieńni, a nie pry vykarystańni pakupnikom, to-bok u realnym žyćci jak minimum pamienšycca termin prydatnaści takoj kaśmietyki. Nakolki — zaležyć ad dozy apramieńvańnia i ad kampanientaŭ, jakija vykarystoŭvajucca ŭ receptury».
Apracoŭka radyjacyjaj praduktaŭ užyvajecca i časam niezamiennaja ŭ vypadkach, kali inšyja sposaby ŭskładnienyja fizična. Naprykład, dla baraćby z kazurkami-škodnikami ŭnutry babovych, dla baraćby sa stužačnymi i kruhłymi čarviakami (trychinieloz) u miasie, dla źniščeńnia parazitaŭ u rakapadobnych i maluskach.
«Tut niama alternatyvy, — pahadžajecca Biesarab. — Mahčyma, tamu samym apramienienym charčovym praduktam u śviecie źjaŭlajucca žabinyja łapki».
Ad takoj pradukcyi, źviartaje ŭvahu navukoviec, niama radyjacyjnaj pahrozy.
«Dla apracoŭki vykarystoŭvajecca vysokaenierhietyčnaje hama-vypramieńvańnie izatopa kobalt-60 (pieryjad paŭraspadu kala 5,3 hoda). Enierhii hetaha vypramieńvańnia nie dastatkova, kab vyklikać t. zv. naviedzienuju radyjacyju i zrabić kaŭbasu radyjeaktyŭnaj. Choć tearetyčna, viadoma, takija «fokusy z kaŭbasoj» mahčymyja, ale tolki ŭ vypadku niejtronnych patokaŭ ŭnutry reaktara abo pry jadziernych vybuchach. Takim čynam, usie maje pretenzii tolki da chimičnych pieratvareńniaŭ, jakija ŭźnikajuć u vyniku ŭździejańnia ianizavanaj radyjacyi na rečyva».
Na siońnia niama adzinaha suśvietnaha narmatyvu dla acenki biaśpieki apramienienych radyjacyjaj praduktaŭ, kaža Biesarab. Heta vobłaść jašče vyvučajecca. Na dumku navukoŭca, pradukcyja, apracavanaja radyjacyjaj, abaviazkova pavinna mieć śpiecyjalnuju pamietku.
Ciapier čytajuć
«Piensijanieram dzieci pieraškadžajuć!» U Breście nie pieršy miesiac iduć sprečki nakont miesca dla budaŭnictva dziciačaha sada5
Kamientary