Niezvyčajnaja forma, mastacka-skulpturnyja kampazicyi, vialikija ekspazicyjnyja zały… Jakim budzie novy histaryčny muziej Biełarusi, jaki prajektujecca ŭ parku Narodnaha adzinstva, daviedalisia Minsk-naviny.

Muziej raźmieścicca na miescy byłoj zony adpačynku «Drymłend». Kancepcyja muzieja praduhledžvaje pradstaŭleńnie ŭsich siami rehijonaŭ respubliki. Kožnuju vobłaść abaznačać bujnymi skulpturnymi kampazicyjami (vyšynioj kala 3,5 mietra). Skulptury buduć mieć vyhlad hierba rehijona z adnaho boku i znakavych architekturnych zbudavańniaŭ z druhoha.
Interaktyŭnyja ekrany dazvolać naviedvalnikam atrymlivać infarmacyju ab abłaściach pa zapycie. Videakantent dla muzieja jašče znachodzicca ŭ raspracoŭcy.

— Na vulicy Arłoŭskaj užo faktyčna sfarmavaŭsia kvartał dziaržaŭnaści (tut znachodziacca Pałac Niezaležnaści, Viarchoŭny Sud, płošča Dziaržaŭnaha ściaha), tamu vybar miesca dla histaryčnaha muzieja byŭ łahičny, — raspavioŭ hałoŭny architektar «Mienskprajekta» Uładzimir Archanhielski. — Da taho ž tut možna raźmiaścić niemaleńki abjekt biez surjoznaha ŭkaranieńnia ŭ zialonuju zonu.
Pierad muziejem budzie vialikaja płošča dla ŭračystych mierapryjemstvaŭ. Ad Arłoŭskaj arhanizujecca paradnaja leśvica da budynka, a na ŭzroŭni vulicy źjavicca zaprašalny ŭvachodny partał u park. Pa eskizach vidać, što heta zbudavańnie kamuści nahadaje kryły busła, kamuści — ručnik abo słucki pojas. Raźmiaščacca asnoŭnaja kanstrukcyja budzie na siami aporach-kałonach u vyhladzie snapoŭ pšanicy z hierbami rehijonaŭ. Abličča ŭsiaho partała zaraz dapracoŭvajecca.

Archanhielski padzialiŭsia padrabiaznaściami: papiarednie prajšoŭ konkurs na kanceptualnaje rašeńnie muzieja. U im pryniali ŭdzieł studenty architekturnaha fakulteta BNTU i navučency Minskaha dziaržaŭnaha architekturna-budaŭničaha kaledža. Pieramožcam staŭ čaćviortakurśnik kaledža, a ciapier technik-prajekciroŭščyk «Minskprajekta» Uładzisłaŭ Kaškoŭski. Idei jaho eskiznaha rašeńnia lahli ŭ asnovu prajekta, jaki ciapier raspracoŭvajecca na pradpryjemstvie.
Hałoŭnaj zadumkaj Uładzisłava było stvaryć muziej, abrysam jaki nahadvaje kartu krainy. Bolš za toje, aŭtar prapanavaŭ zrabić nachilny dach, pa formie anałahičnuju konturach Respubliki. Adnak, vykanaŭšy dakładnyja raźliki, śpiecyjalisty vyśvietlili, što z prajeznaj častki i z vyšyni čałaviečaha rostu vobraz karty prahladacca nie budzie navat pry vialikim uchile dachu. Tamu ad takoj idei admovilisia, ale ŭ płanie (kali hladzieć źvierchu) muziej sapraŭdy budzie simvalična nahadvać abrysy Biełarusi, tolki z bolš płyŭnymi abrysami.
Hałoŭny architektar instytuta (jon ža kiraŭnik pa architektury tvorčaha kalektyvu prajekciroŭščykaŭ) adznačaje: vobraz budynka atrymlivajecca vyrazny. Jon budzie dobra ŭsprymacca ź luboha boku, što važna, bo, hulajučy pa parku, naviedvalniki bačać abjekt uvieś čas z roznych rakursaŭ.

Budynak ablicujuć kieramahranitam z teksturaj kamienia, što nahadaje voblik susiednich abjektaŭ — Viarchoŭnaha Suda i Pałaca Niezaležnaści. Pradbačana efiektnaja padśvietka kompleksu z roznymi režymami: dla budniaŭ, śviataŭ i h.d.
Na ŭvachodnaj zonie zrobiać vialiki paŭprazrysty vitraž, vierchniaja častka jakoha budzie stanavicca pry nieabchodnaści ekranam (jaho raźmieściać na vitražy z boku pamiaškańnia). Heta dazvolić dasiahnuć celnaści ŭsprymańnia kalarovaha rašeńnia fasada (biez prysutnaści čornaha adcieńnia) i sumiaścić roznyja funkcyi.
Akcentam i ŭpryhožvańniem hałoŭnaha fasada stanie mastackaje afarmleńnie ŭ vyhladzie šaści viertykalnych hareljefaŭ, jakija ŭvasablajuć staronki historyi Biełarusi. Heta buduć abjomnyja kampazicyi (4ch17 m), raźmieščanyja simietryčna adnosna hałoŭnaha ŭvachodu.
Kožnaja z «staronak» składajecca pa vyšyni z troch častak:
U nižniaj tracinie raźmieścicca infarmacyja ab histaryčnym pieryjadzie i jaho padziejach.
U siaredniaj buduć namalavanyja znakavyja piersanažy taho času.
Vierchniaja častka — raźviavajucca słuckija pajasy z vyjavami batalnych scen, histaryčnymi kartami i inšymi epizodami z historyi Biełarusi.
Kancepcyja ciapier dapracoŭvajecca. Vierahodniej za ŭsio, hareljefy zrobiać z bronzy, ale mahčyma, adna z častak budzie z kamienia.

Budynak budzie 4-paviarchovym. Na pieršym uzroŭni, akramia hałoŭnaha viestybiula, harderoba i bufieta, raźmieścicca zała dla časovych vystaŭ. Pa hałoŭnaj paradnaj leśvicy možna padniacca na 2-hi pavierch, dzie pačniecca asnoŭnaja pastajannaja ekspazicyja: jana paśladoŭna budzie vieści naviedvalnikaŭ z zały ŭ zału.
Akcentam unutry muzieja stanie atryum — svabodnaja prastora ŭ centry budynka, jakaja pačniecca z 2-ha paviercha i dasiahnie samaha vierchu. Atryum prapanujuć upryhožyć mastackim vitražom z nacyjanalnaj tematykaj.
Muziej zmoža prymać adnačasova 2 500 naviedvalnikaŭ. Dla zručnaści haściej na kožnym uzroŭni raźmieściać zony handlu, dzie možna budzie nabyć suvieniry, kavu, vypiečku.
Zaraz Ministerstva kultury sumiesna z supracoŭnikami muzieja i Biełaruskim sajuzam mastakoŭ zajmajecca raspracoŭkaj napaŭnieńnia ekspazicyjnych załaŭ, u tym liku buduć zadziejničany ekspanaty z zapaśnikaŭ. Płanujuć napoŭnić muziej interaktyŭnymi stendami, łaziernymi vyjavami, budzie navat 5D-kinateatr dla demanstracyi filma pra Biełaruś. Uvohule, abjekt abiacaje być sučasnym i cikavym dla aŭdytoryi roznaha ŭzrostu.

Na hałoŭnym fasadzie muzieja źjaviacca 6 abjomnych mastackich kampazicyj z vyjavami i infarmacyjaj pra roznyja pieryjady raźvićcia Biełarusi, znakavych piersanažach.
— Dla mianie adpraŭnoj kropkaj u pracy stała parada vykładčykaŭ padabrać vizualny vobraz, asacyjavany z takim muziejem. Hledziačy na hierb krainy, padumaŭ pra kontury Biełarusi, dalej dumka raźvivałasia ŭ hetym kirunku. Fakt, što moj eskiz staŭ asnovaj dla budučaha prajekta muzieja, — vialiki krok dla mianie jak architektara. Ja taksama rady, što trapiŭ u pracoŭnuju hrupu, jakaja zajmałasia padrychtoŭkaj materyjałaŭ pa muziei dla prezientacyi Łukašenku, — padzialiŭsia pieramožca maładziožnaha konkursu na lepšaje eskiznaje rašeńnie histaryčnaha muzieja Kaškoŭski.
Kamientary
a čamu nie siarod vychavancaŭ dziciačaha sadka?
Dzie palešuki napałovu ukraincy i ich admietnaść? Dzie katalicki rehijon byłych litoŭcaŭ? Dzie namiok na Smalenščynu? (chacia b ekspanaty adtul)
Biełaruś treba raźbirać i sabirać nanova. A tak prosta jak myšy pad vienikam siadzim, voś tabie i "nacyja". U turmie taksama ŭsie cicha siadziać pa łaŭkam i viertuchajaŭ słuchajuć, dyk što, taksama Adzinaja Turemnaja Nacyja?
Kali laśniecca režym, ŭsia hetaja "obščebiełaruskaść" budzie surjozna vypraboŭvacca. "Saviecki narod" taksama štučny byŭ i pasypaŭsia ŭ adno mhnavieńnie.