Što za siekta «IVDIVO», 15 čałaviek jakoj zatrymali siłaviki, i čamu ŭ Biełarusi ŭzialisia za jaje tolki ciapier
Pra «IVDIVO» siłaviki ŭ Biełarusi daŭno viedali, ale tolki 21 sakavika paviedamili pra zatrymańnie lidaraŭ i aktyvistaŭ siekty. Što za jana i jak z takimi zmahacca, piša Biełsat.
Jak paviedamiła Ministerstva ŭnutranych spravaŭ Biełarusi 21 sakavika, HUBAZiK zatrymaŭ 15 lidaraŭ i aktyvistaŭ nielehalnaj arhanizacyi «IVDIVO», što funkcyjanavała ŭ niekalkich abłasnych centrach Biełarusi. Pavodle MUS, «pad markaj samaŭdaskanaleńnia i raźvićcia jany pravodzili płatnyja «sieminary-treninhi»», emacyjna słabym ludziam abiacali dapamohu, pry hetym abaviazvajučy ich na stałaj asnovie pieradavać «dabradziejam» značnyja sumy hrošaj. Dziejničali nie tolki suprać darosłych: pravodzili «zaniatki» dla niepaŭnaletnich.
Što za «IVDIVO»
Siekta dziejała ź siaredziny 1990-ch hadoŭ u Rasii, raspaŭsiudziłasia na inšyja postsavieckija krainy. Spačatku nazyvałasia «Sintiez Fa». Jaje zasnavalnik Vitalij Siardziuk. Dakładnych źviestak pra jaho niama, ale sam jon adznačaŭ, što vučyŭsia ŭ rasijskim Staŭrapali, skončyŭ instytut pa śpiecyjalnaści «artyst baletu», pačaŭ čytać psieŭdafiłasofskija «lekcyi» ŭ 1995 hodzie.
Ukrainskaje vydańnie «Antikor» śćviardžaje, što heta toj samy Vitalij Siardziuk, jaki vystupaŭ advakatam uciekłaha eks-prezidenta Viktara Janukoviča, i jon nibyta ŭciok z Rasii va Ukrainu ad abvinavačańniaŭ u piedafilii, ale niezaležnych paćvierdžańniaŭ hetamu znajści nie ŭdałosia. Adnak na fota ŭkrainski advakat i lidar rasieijskaj siekty vyhladajuć pa-roznamu.
U pačatku 2010-ch siekta pačała dziejničać pad nazvaju «IVDIVO», što rasšyfroŭvajecca jak «Iznačalno Vyšiestojaŝij Dom Iznačalno Vyšiestojaŝieho Otca». I toj Ajciec — nie zvykły boh z papularnych monateistyčnych relihijaŭ.
Uva što vieryć siekta, zrazumieć niby naŭmysna vielmi ciažka: vučeńnie vielmi hruvastkaje, pierahružanaje ličbami, abrevijaturami, ekzatyčnymi ci prosta vydumanymi słovami. Navat na sajcie siekty ŭ raździele adkazaŭ na častyja pytańni jość takija:
- «Ja ničoha nie razumieju. Usio tak składana, i ja nie paśpiavaju za ŭsim sačyć».
- «Šmat infarmacyi, ja nie paśpiavaju jaje apracoŭvać».
- «Mnie niecikava, i ja nie razumieju, što ad mianie chočuć».
Praanalizavaŭšy teksty «IVDIVO» ŭ admysłovym režymie hłybokaha daśledavańnia, niejrasietka «Google Gemini» pryjšła da vysnovy, što hałoŭnaje ŭ vučeńni — isnavańnie vyšejšych siłaŭ, jakija vystaŭlajuć mistyčnyja patrabavańni čałavieku, isnavańnie žyćcia ŭ miljonach kaśmičnych suśvietaŭ, nadychod «novaha času» i źjaŭleńnie «6-j karennaj rasy». «Novy čałaviek» maje stać častkaju novaha hramadskaha ładu — «Hramadzianskaj kanfiederacyi».
Adzin z karystalnikaŭ pytaje na sajcie siekty: jak heta my majem na padstavie indyvidualnaha dośviedu kožnaha čałavieka hatovuju kancepcyju matryčnaści sa šmatlikimi vymiareńniami z kankretnymi nazvami i 256 matrycami, jaki miechanizm ich abjadnaŭ? Adkazvajuć: navukovy pohlad tut nie dapamoža, bo tady nie budzie mary, novych adkryćciaŭ i kancepcyjaŭ.
Dalej cytata, jakuju prypisvajuć Sierdziuku: «U hetym kantekście čałaviek ubudavany ŭ pryrodu jak nieadčužalnaja častka i moža skanavać i spampoŭvać nieabchodnaje ŭ mieru miežaŭ pryvatnaści pola i ijerarchičnaha ŭzroŭniu sintezu pryvatnaściaŭ. Paradyhmaj Sintezu Čałaviek źjaŭlajecca kletkaj IVO [Pačatkova Vyšejstajačaha Ajca. — «Biełsat»] i pry naležnym supieražyvańni i ŭzajemnaści, atrymlivaje dadzienyja ad z IVO pavodle Vobrazu i Padabienstva. Heta značyć, atrymlivaje Vyjavy IVAS [Pačatkova Vyšejstajačaha Avataru Sintezu. — «Biełsat»], jakija abaznačajuć IVAS, IVDIVO, Ijerarchiju i hetak dalej. Astatniaje — dla asobnaha zaniatku na Častku Usprymańnie».
Jak pisali biełaruskija dziaržaŭnyja miedyi ŭ 2010 hodzie, siekta prapanoŭvała naviednikam prajści 32 «sintezy», u kožnym ź jakich pa 16 sieminaraŭ. Kožny sieminar kaštavaŭ 800 rasiejskich rubloŭ — na toj momant kala 26 dołaraŭ. To bok, poŭny kurs kaštavaŭ by zvyš 13,2 tysiačy dołaraŭ. U toj čas siaredni naličany zarobak u Biełarusi nie dasiahaŭ i 500 dołaraŭ.
Aktualnych rascenak siekty znajści nie ŭdałosia, ale ŭ 2020 hodzie za sieminar prasili 201 rubiel abo 94,3 dołara. Pavodle siłavikoŭ, u Biełarusi dziejničała prynamsi piać jačejek: u Miensku, Viciebsku, Žłobinie, Barysavie i Smalavickim rajonie. Tolki ŭ adnym z pamiaškańniaŭ znajšli kala 100 tysiač rubloŭ.
Jak ludzi na takoje viaducca?
Adno z abiacańniaŭ siekty — stać avataram boha na ziamli na 45 chvilin, treba tolki zapłacić i prajści 512 sieminaraŭ. Jak ludzi ŭ takoje vierać? Fiłosaf Pavieł Barkoŭski tłumačyć «Biełsatu»: u hetym niama ničoha novaha i dziŭnaha, takoje było i tysiačy hadoŭ tamu.
U niekatorych relihijach prapanoŭvałasia amal takaja ž schiema: tak zvanyja ekstazy, źjadnańnie z boham, pieraŭtvareńnie na niejki čas siabie ŭ častku boha, — raskazvaje Barkoŭski. — Heta praktyki, jakija vykarystoŭvalisia i tady, i jakija mohuć vykarystoŭvać ciapier. Asabliva dla ludziej, jakija schilnyja hetamu daviarać».
«U ludziej naohuł jość schilnaść da razumieńnia čahości mistyčnaha, akultnaha. Heta prajaŭlajecca va ŭsie časy i va ŭsich narodach».
«Zrazumieła, što ni navuka, ni niejkija racyjanalnyja schiemy razvažańnia nie harantujuć čałavieku adkazy na ŭsie bazavyja pytańni, jakija ŭstajuć pierad im. Pra žyćcio i śmierć, pra vybar i los, i hetak dalej. Na hetyja pytańni častkova moža adkazvać fiłasofija, ale dla niekatorych ludziej šlach viery bolš prymalny i bolš zrazumieły».
Ludzi bačać šlach vyrašyć svaje prablemy praź vieru, ličyć Barkoŭski. Ale ž «IVDIVO» stvarała ludziam novyja prablemy: tyja, chto trapiŭ u siektu, nie tolki płacili za sieminary, ale i biaspłatna pracavali na siektu. Jak ludzi pahadžajucca i płacić, i biaspłatna pracavać?
U hetym taksama niama ničoha novaha, adkazvaje Barkoŭski. Ludzi, jakija traplajuć u relihijnyja ŭstanovy, navat zvykłyja manastyry, pahadžajucca na toje, što heta šlach vyprabavańniaŭ. Značyć, praca — heta toje, što treba zrabić na šlachu mistyčnaha duchoŭnaha ŭdaskanaleńnia.
«Heta prymalny režym supracy, kali ty achviaruješ častkaj svajho času, hrošaj, vysiłkaŭ, a ŭzamien tabie prapanujuć niejkaje duchoŭnaje pavieličeńnie, uzrastańnie karmy», — razvažaje Barkoŭski.
«IVDIVO» celicca ŭ asnoŭnym na žančyn va ŭzroście ad 49 da 64 hadoŭ, śćviardžajuć śledčyja. Što asablivaha ŭ hetaj hrupie ludziej? Barkoŭski nie ŭpeŭnieny ŭ idejach hetaj kankretnaj siekty, ale adznačaje, što daśledčyki ličać žančyn bolš uraźlivymi da ŭpłyvaŭ takich arhanizacyjaŭ. Być moža, praz u siarednim bolš vysokuju emacyjnaść i empatyju, u siarednim macniejšuju za tuju ŭ mužčynaŭ. Być moža, u hetym kankretnym vypadku arhanizataram-mužčynam było praściej pracavać z žančynami.
Fiłosaf zaklikaje hladzieć ahułam na toje, nakolki ŭ sučasnym śvietapohladzie biełarusaŭ jość supraciŭleńnie da roznych akultnych teoryjaŭ i teoryjaŭ zmovy, nakolki ludzi majuć «pryščepku» ad hetaha praz adukacyju i nakolki miedyjaprastora stvaraje zonu krytyčnaha myśleńnia dla ludziej.
«Kali miedyi prasiaknutyja prapahandaj i roznymi paranavukovymi teoryjami, teoryjami zmovy, heta dobraja hleba dla taho, kab raźvivalisia roznyja mistyčnyja teoryi i kulty», — reziumuje Barkoŭski.
Čamu siłaviki ŭzialisia za siektu ciapier?
Ciapier u Biełarusi pracuje šerah padobnych arhanizacyjaŭ, adznačaje Barkoŭski. Častka ź ich znachodzicca pad pilnym kantrolem siłavikoŭ, častka ličycca ŭmoŭna niejtralnymi. Mienavita «Sintiez Fa» i «IVDIVO» nie raz traplali ŭ pole zroku biełaruskich siłavikoŭ. Ciapier, pavodle SK, byli zatrymanyja 15 čałaviek, jakija stali padazravanymi pavodle art. 193-1 KK RB — «Niezakonnaja dziejnaść relihijnaj arhanizacyi».
Kali siłaviki zajaŭlali, što «spyniali» dziejnaść siekty ŭ 2010, 2015, 2018 hadach, čamu tolki ciapier prajšli zatrymańni? Siekta dziejničała adkryta, davała publičnyja anonsy sieminaraŭ, nie chavała tvaraŭ lektaraŭ i adkryta publikavała videazapisy i teksty vystupaŭ.
Pradstaŭnik «Biełpoł» Uładzimir Žyhar tłumačyć «Biełsatu»: imavierna, ciapier źjavilisia abhruntavanyja padazreńni va ŭčynieńni tych ci inšych złačynstvaŭ. Fraza «trapili ŭ pole zroku», kaža jon, heta tolki milicejski žarhon, za jakim ničoha nie staić: jana značyć, za imi sačyli, ale raz złačynstvaŭ nie było, to prosta praciahvali sačyć.
Moža ŭźniknuć pytańnie, navošta za imi hladzieli, kali nie było padstavaŭ dla zatrymańnia, pryznaje Žyhar. Pytańnie ŭ tym, ci byli raniej złačynnyja dziejańni, ci byli paciarpiełyja. Kali ludzi nie ličać siabie paciarpiełymi, to złačynstva i niama, milicyja nie moža ŭ takich spravach sama vyznačać ludziej paciarpiełymi.
Psichałohija ludziej takaja, što jany mohuć i sami nie vieryć, što siekta ŭčyniaje złačynstva suprać ich, tłumačyć Žyhar. Hetak ža ludzi ŭstupali ŭ roznyja finansavyja piramidy kštałtu «MMM»: ščyra vieryli, što jany ŭkładvajucca ŭ toje, na čym zarobiać. I potym nie chočuć vieryć, što ich padmanvali, navat kali stracili šmat.
Surazmoŭca vykazvaje zdahadki: moža, raniej nie było masavych zvarotaŭ paciarpiełych. Adzinkavyja vypadki mahli być, ale ž niejki adsotak zajavaŭ hublajecca praz čałaviečy faktar: jak kankretny supracoŭnik siłavych strukturaŭ pastaviŭsia da materyjałaŭ pravierki, ci ŭsiebakova razhladzieŭ materyjały…
Moža, ciapier źjaviłasia bolš zajavaŭ. A moža, dapuskaje Žyhar, była dadzienaja «kamanda źvierchu».
«Lubyja zbory ludziej pa intaresach lohka mohuć nazyvacca siektami, — tłumačyć Žyhar. — Heta režymu nie treba, režym heta, kaniešnie ž, błakuje maksimalna».
Artykuł kryminalnaha kodeksu ličyć niezakonnaj dziejnaść toj relihijnaj arhanizacyi, adnosna jakich nabyła moc rašeńnie ŭpaŭnavažanaha dziaržaŭnaha orhanu ab likvidacyi ci prypynieńni dziejnaści. Praŭda, niezrazumieła, ci prypyniali ŭ Biełarusi dziejnaść «IVDIVO», ci tolki raniejšaj «Sintiez Fa».
Na dumku Žyhara, zatrymanych naŭrad ci buduć sudzić za heta, bo dakazać praściej «Machlarstva» (art. 209 KK RB).
«Machlarstva tut u pryncypie budzie dakazvajecca dastatkova prosta, bo tam ad pačatku nie było padstavy vieryć u toje, što toje, ab čym jany kažuć, budzie ŭ kančatkovym vyniku realizavana, — tłumačyć Žyhar. — Samaja vialikaja prablema — pačatkovy namier učynić złačynstva, heta achilesava piata ŭsich złačynstvaŭ, źviazanych z machlarstvam. A tut jana dakazvajecca značna praściej, čym u lubych inšych situacyjach, źviazanych z machlarstvam».
Ludzi starejšaha ŭzrostu lahčej paddajucca machlarskim schiemam, adznačaje Žyhar. Jon nahadvaje niadaŭniuju historyju: piensijanierka ź Viciebsku vieryła, što pierapisvajecca z halivudskim aktoram Kijanu Ryŭzam, toj pryznavaŭsia joj u kachańni i abiacaŭ dasłać joj 500 tysiač dalaraŭ — treba było tolki zapłacić za pasłuhi «paštovych firmaŭ».
Što rabić, kali blizki čałaviek trapiŭ u siektu?
Pradstaŭnik «Biełpoł» nie maje prostaha adkazu. Prapanuje:
- Najpierš abmierkavać hetaje pytańnie z samim čałaviekam.
- Pryciahnuć da hetaha abmierkavańnia maksimalnuju kolkaść blizkich ludziej.
- Sprabavać arhumientavana davodzić čałavieku, što toje, uva što jon trapiŭ, bolš padobna da siektu, čym hrupu pa intaresach.
- Pry mahčymaści źviarnucca da psichołaha, jaki moh by raspytać čałavieka, čamu jon źviazaŭsia z hetaj hrupaj ludziej, što jaho tak zacikaviła.
Ciapier čytajuć
Niazdolny pieramahčy, a kiruje. Pra kaho zahadka, dzietki?18
Kamientary
A čto,kandidatskuju diśsiertaciju nie stał zaŝiŝať - był by kandidatom baletnych nauk,uvažajemym čiełoviekom!