50 pryčyn, čamu biełarusy nie havorać pa-biełarusku

Pavodle dadzienych JUNIESKA, biełaruskaja mova ŭ katastrafičnym stanie. «Znachodzicca pad patencyjnaj pahrozaj źniknieńnia», — mienavita taki dyjahnaz atrymała chvoraja matčyna mova i navat była paznačanaja na simvaličnaj mapie pad nazvaj «Suśvietnyja movy ŭ niebiaśpiecy». Čamu adna z najpryhažejšych i najmiłahučniejšych movaŭ źnikaje? Adkaz prosty: na joj amal nie razmaŭlaje nasielnictva. Dola intelihiencyi, maleńkaja častka śviadomaj moładzi i staryja, staryja — voś asnoŭnyja nośbity movy, jakoj jašče 50 hadoŭ tamu karystalisia miljony.

Viadoma, šmat adkazaŭ paŭtarałasia, tamu my vybrali 50 samych cikavych: niekatoryja ź ich całkam abhruntavanyja, inšyja prostyja, ale ščyryja, asobnyja — niezrazumiełyja i navat kryŭdnyja. Ale mienavita takija adkazy — najlepšaje adlustravańnie «dasiahnieńniaŭ» ułady ŭ raźvićci moŭnaj kultury i nacyjanalnaj dumki.

U hetym materyjale vy nie znojdziecie tłumačeńniaŭ — tolki 50 adkazaŭ na pytańnie «Čamu vy nie razmaŭlajecie pa-biełarusku?» Vysnovy rabicie sami.

1). Sovsiem jejo nie znaju.

2). S dietstva nie priučili.

3). So mnoj po-biełorusski nikto nie hovorit, vot i ja tak žie.

4). Nie znaju tak, čtoby moh lehko na niom izjaśniaťsia.

5). Nie raspołahaju vriemieniem dla jeho izučienija.

6). Mnoho nachožuś vnie Biełarusi. Jazyk prosto nie nužien.

7). Jeśli načnu hovoriť, mienia nie pojmut na rabotie.

8). Škoła, univiersitiet, sieḿja — vsio na russkom.

9). Niesmotria na to, čto jazyk krasivyj, bytujet mnienije, čto na niem hovoriat tolko kołchoźniki. Tiažieło kazaťsia takoj žie v hłazach obŝiestva.

10). Nie v połnoj mierie oŝuŝaju siebia biełorusom kak priedstavitielem nacii.

11). Roditieli nikohda nie nastaivali na tom, čtoby ja sieŕjozno otnosiłaś k movie.

12). Płocho znaju. Ja pierfiekcionist. Libo diełaju otlično, libo nie diełaju voobŝie.

13). Imieju bazovyje znanija, mohu dažie poddieržať biesiedu. No mnie kak-topo-anhlijski lehčie obŝaťsia.

14). V etom niet nadobnosti i smysła.

15). Etot jazyk bolšie podchodit dla babušiek i diedušiek, no nie dla mołodioži.

16). Niet patriotizma.

17). Užie davno nałažiena sistiema obŝienija na russkom ili anhlijskom jazykach, nievažno, čto eto — mahazin ili ofis.

18). Mnie nravitsia jazyk, no on nie javlajetsia dla mienia vieduŝim (diejstvujuŝim ili živym).

19). Mnie bolšie nravitsia russkij.

20). V škole jeho razriešali prohulivať.

21). Bojuś, čto posadiat.

22). Nie nraviatsia zvuki «h» i «č».

23). Postupiła v mied i pieriestała.

24). Ždu, poka Apple vypustit IOS na biełorusskom.

25). Stieśniajuś.

26). Razhovarivał około 2 miesiaciev. Nadojeło. Tiažieło.

27). Roditieli mienia nie pojmut, jeśli ja vdruh načnu hovoriť po-biełorusski. Oni mienia vsiu žizń na russkom vośpityvajut, a ja tut «na movu pierajšoŭ».

28). Kak tolko vstupim v ES — tak srazu.

29). Siehodnia eto jazyk oppozicionierov. Jeśli hovoriš po-biełorusski, značit, idioš protiv sistiemy.

30). Mnie jeho chvatajet i v mietro.

31). Mało litieratury sovriemiennoj, nieotkuda čierpať znanija.

32). Nie znaju! Niemnoho zaviduju ukraincam. Im Avstro-Vienhrija pomohła, tak oni na Zapadie do sich por hovoriat. A iz nas užie davno vsio vyvietrili.

33). Političieski niebiezopasnyj jazyk.

34). A čto iźmienitsia, jeśli ja načnu hovoriť?

35). Śmiešnoj on niemnoho.

36). On siehodnia stał iskusstviennym.

37). Jazyk nie prižiłsia v sovriemiennom obŝiestvie, lično ja hovoriu na jazykie bolšinstva.

38). Trasianku za jazyk nie priznaju, a po-druhomu nie umieju.

39). «Biełorusskij jazyk» — eto polskij antirośsijskij projekt. K biełorusskomu narodu on imiejet otnošienije čuť boleje, čiem nikakoje.

40).Słožno hovoriť po-biełorusski, kohda vsio vokruh na russkom.

41). Potomu čto nie s kiem prosto.

42). Ja často polzujuś niecienzurnoj leksikoj, a v biełorusskom jejo nietu. Jeśli sieŕjozno, to prosto nie znaju.

43).Słožno hovoriť na rodnom jazykie, tak kak jeho ispolzovanije minimalno, a niekotoryje smotriat na tiebia kak na inopłanietianina.

44). K svojemu stydu, normalno nie umieju. Dumaju po-russki.

45). Płocho znaju, a razhovarivať na połurusskom-połubiełorusskom nie sovsiem prilično.

46). Słožno vydielaťsia i praktiki mało.

47). Pojmitie pravilno, no ja kak-to s roždienija oŝuŝaju siebia bolšie russkim, chotia sam biełorus s polskoj familijej. Kak-to mnie bližie po dušie to napravlenije.

48). My užie 300 let faktičieski v sostavie Rośsijskoj impierii. Kak v takoj situacii možno hovoriť po-biełorusski?

49). Mnie tak udobnieje.

50). A komu-to eto nužno?

*Z kimści hutaryli asobna, chtości adkazvaŭ u Tvitary i inšych sacyjalnych sietkach.

* * *

Parajcie ŭ kamientach 50 sposabaŭ adradzić biełaruskuju movu, kali łaska.

• 4
• 0
• 0
• 2
• 1
• 1
• 3
• 0