Мінчук ператварыў закінуты куток у музей дзівосных драўляных скульптур
Вёска Ельнікі ў Пухавіцкім раёне. Тут святло гарыць толькі ў трох хатах, больш у ваколіцах няма ні душы. У адной з іх жыве Аляксандр Паўлавіч — майстар-самавучка па дрэве. Мужчына перабраўся ў старую вясковую хату з Мінска больш за дзесяць гадоў таму. За апошнія чатыры гады ён ператварыў закінуты кавалак зямлі ў сапраўдны музей драўляных фігур. Чуткі пра яго вялізную калекцыю прымітыўнага мастацтва разышліся па ўсім Пухавіцкім раёне і дабраліся нават да сталіцы, піша Onliner.by.
Са сталічнай хрушчоўкі ў старую вясковую хату
Ельнікі — не самае папулярнае месца на карце Мінскай вобласці. Тым не менш, сюды заязджаюць часцей, чым можна падумаць.
Гэта вёска з адной вуліцай стала вядомай дзякуючы 69-гадоваму пенсіянеру, які ператварае карчагі і галлё ў незвычайных драўляных персанажаў.
Яго ва ўсім падтрымлівае спадарожніца Таццяна — яна нават асвоіла TikTok, дзе распавядае пра вясковы быт і новыя экспанаты пад адкрытым небам.
Нядаўна пара сутыкнулася з хейтам, але ўжо навучылася з ім спраўляцца.
«Добрых людзей усё ж такі больш», — упэўнены Аляксандр і Таццяна.
Яны — карэнныя мінчане. Пазнаёміліся тут жа, у Ельніках. Спачатку гэта была сяброўства, а потым яны вырашылі жыць разам. Таццяна жартуе: «Сустрэліся дзве самоты».
Цяпер яны раздзяляюць гучную вясковую цішыню на дваіх.
— Усё сваё жыццё я пражыў у звычайнай хрушчоўцы, за два крокі ад універмага «Беларусь», — пачынае свой аповед Аляксандр. — Жыў, як усе: дом — праца, і так па коле. Большую частку часу праводзіў за рулём, бо працаваў кіроўцам у санэпідстанцыі Заводскага раёна.
Мужчына мог бы яшчэ доўга намотваць кіламетры па Мінску, але аднойчы ў яго рукі трапілі кавалак дрэва і стамеска.
Трывалая драўніна лёгка паддалася і ва ўмелай руцэ ператварылася ў выразны вобраз.
Пазней, для больш тонкай працы, майстар стаў выкарыстоўваць медыцынскі скальпель.
— Я пачаў выразаць розныя фігуркі проста ў машыне, — успамінае Аляксандр. — Гэта справа мяне захапіла.
Пазней перабраўся ў майстэрню і пачаў поўнасцю займацца сталярным рамяством.
— Я быў самавукам і адточваў навыкі працы з дрэвам на розных заказах: выразных карнізах, панно, сувенірах, люстэрках і многім іншым. Атрымлівалася нядрэнна.
Мужчына не можа дакладна сказаць, калі яго раптоўнае хобі стала справай усяго жыцця.
— Прыручыў дрэва і навучыўся ператвараць яго ў незвычайныя аб’екты каля 40 гадоў таму, — расказвае Аляксандр.
Важную ролю ў яго станаўленні адыграла старая вясковая хата ў Ельніках.
— Колькі сябе памятаю, мяне заўсёды цягнула ў гэтыя мясціны. Канікулы, адпачынкі — пастаянна прыязджаў у госці да бабулі.
Яна казала, што да вайны ў вёсцы было больш хат, але немцы ўсё спалілі.
— Памятаю часы, калі тут працавалі і сталовая, і крама. Усё закрылі. Цяпер толькі аўталаўка пару разоў на тыдзень прыязджае.
— Так, інфраструктуры тут няма, затое якая цішыня і спакой. У горад дакладна не вярнуся, — усміхаецца Аляксандр.
— Баіцца ён яго ўжо, — тлумачыць Таццяна. — Кажу: паехалі, у ванне памыешся — ні ў якую.
— Я часта бываю ў Мінску, у мяне кватэра ў Каменнай Горцы. А Сашу туды не зацягнуць. Два гады ў сталіцы не быў.
Больш за 500 фігур з дрэва. І гэта яшчэ не канец
Аляксандр пераехаў у Ельнікі ў сакавіку 2011 года. Раней у маленькай драўлянай хаце жыла яго бабуля, якая пайшла з жыцця каля 30 гадоў таму. З таго часу ў хаце нічога не змянілася: тая ж печ, чыгункі, ухваты.
Хіба што з’явілася разны ложак — мужчына зрабіў яе сам па заказе Таццяны.
== Я спецыяльна тут нічога не чапаў, не перарабляў, хацеў пакінуць як ёсць. Усё ж такі памяць. Пасля вайны будавалі як маглі. Памятаю, прыеду ў вёску і замест косы бяру ў рукі дрэва і разцы.
Баба часта крычала: «Зноў робіць абы-што. І колькі ты заробіш? «Махне рукой і пайшла. Старыя не разумелі гэтага, у іх гаспадарка заўсёды была на першым месцы. Цікава, што б яна сказала цяпер, калі б убачыла, які музей з'явіўся ў родных Ельніках, — усміхаецца Аляксандр.
А паглядзець у вёсцы і праўда ёсць на што. На зямлі хаатычна расстаўлены фігуры, у якіх можна разглядзець людзей, жывёл, нейкіх фантастычных персанажаў, народжаных уяўленнем аўтара. Усе яны створаны з карчакоў, паленаў і пнёў.
Мужчына кажа, што ніколі не рабіў накідаў — фігуры нараджаліся проста ў працэсе, дзякуючы багатай фантазіі і ўмелым рукам. За чатыры гады на некалькіх сотках зямлі з'явілася больш за 500 драўляных скульптур.
— Ён прачынаецца а 3-4 раніцы і пачынае майстраваць, літаральна жыве гэтым. Драўляныя нарыхтоўкі знаходзіць усюды. Пойдзем у лес па грыбы або ягады, а вяртаемся з чарговай карчаком або пнём, — смяецца Таццяна.
Майстар кажа, што кожны, хто заязджае ў Ельнікі, затрымліваецца тут даўжэй, чым планаваў. Мясцовы музей драўляных фігур стаў настолькі вядомы, што госці прыязджаюць сюды з розных куткоў Беларусі. А гаспадары і рады.
Дарэчы, працы Аляксандра можна ўбачыць не толькі ў ельніках. Напрыклад, у вёсцы Шчыткавічы Старадарожскага раёна пенсіянер змайстраваў эфектны алтар у мясцовай царкве, а ў лесе — каплічку. У музейным комплексе ў Дукоры таксама ёсць яго працы.
— Мы заўсёды рады гасцям. Хочам, каб людзі часцей прыязджалі ў наш край. У Ельнікі ніхто асабліва не зазірае: рабіць тут няма чаго, тры дамы на вуліцы, лес і цішыня. Але ў нашым музеі ёсць на што паглядзець. Яго цалкам можна ўключыць у спіс турыстычных маршрутаў, таму што іншага такога месца ў Беларусі, напэўна, няма, — з надзеяй у голасе падсумоўваюць пенсіянеры.
На вайне ва Украіне загінуў былы дырэктар двух аршанскіх заводаў4
Каментары