Naradžalnaść ujhuraŭ źniziłasia na 48,7% za dva hady. Navukoŭcy zahavaryli pra hienacyd
Novyja źviestki ź Sińcziań-Ujhurskaj aŭtanomii pakazvajuć, što cisk na ŭjhurskuju nacyjanalnuju mienšaść pavialičvajecca.
Na fonie zaniepakojenaści zachodnich krain nakont kitajskaj palityki ŭ dačynieńni da ŭjhuraŭ niamiecki daśledčyk Adryjan Cenc pravioŭ analiz uździejańnia na nasielnictva šmathadovych represij Piekina ŭ Sińczianie, jaki pakazvaje sapraŭdny namier, što staić za doŭhaterminovym płanam kitajskaha ŭrada ŭ adnosinach da ŭjhurskaha nasielnictva. Pa acenkach daśledčyka, kitajskaja palityka moža skaracić kolkaść narodžanych ujhuraŭ na 2,6-4,5 miljona za 20 hadoŭ.
Pravaabarončyja hrupy, daśledčyki i niekatoryja žychary śćviardžajuć, što kitajskaja palityka ŭklučaje ŭ siabie prymusovyja abmiežavańni na naradžalnaść dla ŭjhuraŭ.
Kitajski ŭrad nie razhałošvaje nijakich aficyjnych met pa skaračeńni doli ŭjhuraŭ u rehijonie. Ale na asnovie analizu aficyjnaj naradžalnaści, demahrafičnych prahnozaŭ i etničnych suadnosin Cenc miarkuje, što palityka Piekina moža pavialičyć dolu kitajcaŭ u paŭdniovym Sińczianie z 8,4% da 25%.
Z 2017 da 2019 hoda naradžalnaść ujhuraŭ źniziłasia rezka, až na 48,7%. Za parušeńnie kvot na naradžeńnie ŭ Sińczianie etničnym mienšaściam pahražaje nie štraf, jak u inšych rehijonach Kitaja, a aryšt. Z 2017 hoda ŭ Sińczianie praktykujucca raździaleńnie siamiejnych par, prymusovyja aborty i sterylizacyja.
Kitajskija čynoŭniki pierakonvajuć, što ŭsie hetyja pracedury źjaŭlajucca dobraachvotnymi, a źnižeńniu naradžalnaści ŭjhuraŭ paspryjali faktary raźvićcia, u tym liku pavieličeńnie dachodu na dušu nasielnictva i «bolš šyroki dostup da pasłuh pa płanavańni siamji».
Cenc i inšyja ekśpierty spasyłajucca na Kanviecyju 1948 hoda ab papiaredžańni złačynstva hienacydu i pakarańni za jaho, dzie abmiežavańnie naradžalnaści, nakiravanaje suprać etničnaj hrupy, moža kłasifikavacca jak prajava hienacydu.
Raniej žurnalistam udałosia zdabyć dakumient, pryznačany dla funkcyjanieraŭ Kampartyi Kitaja, jaki ŭtrymlivaŭ statystyku źniavolenych u «łahiery dla pieravychavańnia» ŭ horadzie Karakaš pa poŭdni ŭjhurskaj aŭtanomii. Z 484 viaźniaŭ 149 trapili tudy za «parušeńni normaŭ ab naradžalnaści».
Ciapier čytajuć
«Ludzi, budźcie pilnyja! U takoj situacyi moža apynucca kožny žychar ES!» Hramadzianin Litvy, asudžany ŭ Biełarusi da 13 hadoŭ za «špijanaž», pieradaŭ list z kałonii3939
Kamientary