«Ty što, leśbijanka?» Byłyja palitźniavolenyja raskazali pra dzivactvy pamočnika načalnika žanočaj kałonii
Ën asablivym sposabam adznačaje hadavinu napadu nacysckaj Hiermanii na Saviecki Sajuz, a taksama patrabuje ad palitviaźniaŭ raskazvać vieršy na biełaruskaj movie.
Niekalki byłych palitviaźniaŭ, jakija raniej znachodzilisia ŭ homielskaj žanočaj kałonii, raspaviali «Našaj Nivie» pra adnu dziŭnuju tradycyju ŭ joj.
Pa słovach žančyn, u kałonii štohod 22 červienia rankam prajhrajuć viadomy radyjozvarot savieckaha dyktara Juryja Levitana ab napadzie Treciaha Rejcha na SSSR razam z savieckaj pieśniaj «Śviaščennaja vajna».
«Heta było jak u knizie Orueła»
Śviatłana (usie imiony ŭ tekście źmienienyja) zvyčajna pračynałasia nie ad ranišnich abjaŭ ab padjomie, a ad šumu ludziej u atradzie, tamu jana nie pamiataje dakładny čas uklučeńnia savieckaj pieśni i zvarotu.
«Čaściej za ŭsio ja pračynałasia ad taho, što ŭsie pačynali chadzić i kryčać. Heta było padčas vyvadu na fabryku (7:00—7:30).
22 červienia była abjava nakštałt «siońnia ŭ 4:20 ranicy» i h. d., a potym adrazu pačynała hučać «Vstavaj, strana ohromnaja», — raskazała Śviatłana.
Eks-palitviaźniavolenaja Hanna taksama adznačyła, što pieśnia i zvarot ihrali prykładna ŭ 6—7 hadzin ranicy.
«My stajali na vyvadzie cełuju hadzinu, i ŭvieś hety čas jana hučała.
Ja dobra pamiataju, što krucili adnu i tuju ž pieśniu, dastatkova doŭha i vielmi hučna. Huk supastaŭny z pravierkaj siren, tolki hetyja štuki byli panatykanyja ŭsiudy i z usich bakoŭ. Heta było jak u knizie Orueła», — padzialiłasia Hanna.
Jašče dźvie žančyny, Darja i Nastaśsia, taksama byłyja palitviaźni, apisali situacyju bolš padrabiazna.
«22 červienia 2022 hoda ŭ 6:00 nam uklučyli zapis ab tym, što na Caviecki Sajuz napała fašysckaja Hiermanija i śledam za hetaj abjavaj pajšła pieśnia «Vstavaj, strana ohromnaja».
Varta adznačyć, što ŭ toj čas pałova kałonii jašče pavinna była spać da 6:30», — raspaviała Darja.
Nastaśsia, u svaju čarhu, dadała, što pieśniu «Śviaščennaja vajna» stavili na paŭtor pa niekalki razoŭ, nie tolki ranicaj, ale jašče i dniom.
«Pačynałasia ŭsio a 6-j ranicy z hołasu Levitana «Uvaha, havoryć Maskva», a potym uklučali pieśniu i paŭtarali jašče razy 2—3. Heta adbyvałasia zamiest zvyčajnaha sihnału na padjom i taksama paŭtarałasia na dzionnaj praviercy», — adznačyła Nastaśsia.
Usie apytanyja nami byłyja palitźniavolennyja paviedamili, što inšyja asudžanyja ŭ kałonii tady raskazali im pra štohadovy charaktar hetaha.
Pa słovach asudžanych, prydumaŭ heta supracoŭnik PK-4 Alaksiej Jančanka, pamočnik načalnika kałonii.
Pa słovach byłych palitźniavolenych, jon biare sabie pracoŭnuju źmienu kožnaha 22 červienia.
«Kibierpartyzany» paćvierdzili «Našaj Nivie», što taki čałaviek sapraŭdy pracuje ŭ homielskaj žanočaj kałonii.
U čym jašče byŭ zaŭvažany Jančanka?
Pa słovach žančyn, Jančanka lubiŭ čaplacca da dziaŭčat-palitviaźniaŭ. Naprykład, Hanna heta apisvaje tak:
«Nu, dla pačatku jon nazyvaje ŭsich leśbijankami i rehularna namiakaje na ŭsialakaje.
Pamiataju, jak adnojčy ŭ kancy svajoj źmieny ja prosta pamachała rukoj siabroŭcy, Jančanka adrazu mianie paklikaŭ i pačaŭ dapytvać, ź jakoj metaj ja machała rukoj, kamu machała i h. d., a potym jon taki: «A navošta ty machaješ rukoj? Ty što, leśbijanka?» — raspaviadaje Hanna.
Darja ž u svaju čarhu adznačaje, što Jančanka nie abmiažoŭvaje siabie ŭ vykarystańni maciukoŭ i plujecca padčas razmovy. Pavodle jaje słoŭ, jon taksama lubić rehularna spyniać palityčnych i čaplacca da ich, vypytvajučy, jak pa-biełarusku budzie jakoje-niebudź słova, naprykład, «striekoza».
Hety ž styl pavodzinaŭ apisała i Nastaśsia, jakaja kaža, što Jančanka ŭvohule prajaŭlaje asablivuju cikavaść mienavita da biełaruskamoŭnych palitźniavolenych.
«Jon vielmi lubiŭ biełaruskamoŭnych dziaŭčat, rehularna padzyvaŭ ich, kab jany padychodzili i prosta havaryli jamu niešta pa-biełarusku. Naprykład, Jančanka pastajanna padzyvaŭ da siabie adnu dziaŭčynu, jakaja vydatna razmaŭlała na biełaruskaj movie i viedała mnostva tvoraŭ i vieršaŭ. Toj kamandavaŭ joj: «A voś raskažy mnie vierš Maksima Bahdanoviča». A potym na nastupny dzień: «A voś zaraz chaču pačuć vierš Janki Kupały». I tak praciahvałasia štoraz», — uspaminaje Nastaśsia.
A sa Śviatłanaj toj Jančanka hulaŭ u śledčaha, raspytvaŭ pra materyjały kryminalnaj spravy. Pry hetym jon nastojvaŭ, što ŭ ścienach kałonii jana abaviazanaja raskazvać supracoŭnikam absalutna ŭsio. Jana admoviła.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ«Adno z pakarańniaŭ — źmiaščeńnie ŭ kletku na vulicy». Byłyja palitźniavolenyja raskazali pra žanočuju kałoniju
«Dla kaho ty tut maluješsia?» — «Dla siabie». Byłaja palitźniavolenaja Volha Kłaskoŭskaja raskazała, jak heta —žančynie sačyć za saboj u katoŭniach
«Lubyja prajavy pačućciaŭ spyniajucca». Žurnalistka Darja Čulcova, jakaja vyjšła na svabodu, — pra toje, jak žyvuć i kachajuć u kałonii
«Pad hałavu časam kłała abutak, bo nie mieła ni paduški, ni matraca». Intervju z Natallaj Chierše — pra kałoniju, muža i niepachisnaść
Jak turma źmianiaje ludziej i što čakaje palitviaźniaŭ? Vialiki hajd ad psichołaha
Kamientary