Ад сацыяпата, асабліва высокаарганізаванага, можна толькі адгарадзіцца, піша ў сябе ў фэйсбуку Юлія Чарняўская.
Цяпер дайшло: «Пераходны ўзрост» — гэта фільм-канстатацыя. Канстатацыя відавочнага факта, які мы не ў стане засвоіць. Усё ў нас яму супраціўляецца. Мы шукаем прычыны, асабліва цяпер, калі так развітая культура дзяцінства. Бацькі недалюбілі (пра «пералюбілі» пытанне не стаіць, а я ведаю, як і неда-, так і пералюбленых, і апошнія таксама бываюць цалкам агіднымі). У школе зацкавалі. Матэрыяльна не забяспечылі, не ўнікалі ў тонкую чуллівую душу, там не заўважылі, тое празявалі і сёе. А насамрэч, гэта вельмі добра і каротка апісаў адзін знаёмы псіхатэрапеўт з вялікім стажам, чалавек вялікай мудрасці: «Часам яны проста такімі нараджаюцца».
Я асабіста ведала ў сваім жыцці некалькіх сацыяпатаў, у тым ліку і высокаарганізаваных. Некалькіх мужчын, некалькіх жанчын. Сярод іх ёсць доктар, ёсць паэт, ёсць палітык. Ёсць і прасцейшыя людзі. Ведала і іх зыходныя абставіны. Добрыя сем'і — ад простых працаўнікоў да інтэлектуалаў. У гэтых маіх знаёмых — сем'і якраз поўныя. Розны ўзрост. У кагосьці пасляваеннае беднае дзяцінства, як і ва ўсіх у тыя часы, у кагосьці добры даход і поўны парадак. Ва ўсіх нармальныя, чалавечныя браты і/або сёстры.
А яны такія, якія ёсць. Іх галоўнае адрозненне ад усіх астатніх — тое, што людзі здаюцца ім брудам пад нагамі. Людзі важныя толькі тым, што ад іх ці за іх кошт можна атрымаць.
Таму людзей можна ў хвост і ў грыву выкарыстоўваць, мучыць, трэціраваць, зжываць са свету. Забіваць, калі не баішся пакарання.
І ніякае выхаванне ці перавыхаванне тут не дапаможа. Яны будуць гэта рабіць. Дарэчы, яны лёгка прымаюць на час запатрабаваную форму і спрытна маніпулююць і бацькамі, і настаўнікамі і ўсімі, з кім доля звядзе.
Адзіны спосаб — зразумець гэта і адгародзіцца. А калі гэта тваё дзіця — максімальна адгародзіць ад яго іншых членаў сям'і. Асабліва дзяцей. Ну, а для пачатку, пакуль яшчэ малы, — хатніх гадаванцаў. І не шукаць у прычынах тое, што ты зрабіў не так, недастаткова ласкаў або дрэнна попу падціраў. Ты ўсё адно будзеш адчуваць сябе вінаватым, як той бацька ў фільме. Але яшчэ больш вінаватым ты будзеш сябе адчуваць, калі не паспрабаваў выратаваць ад «дзеткі ў клетцы» хоць якую-небудзь частку свету.
Цяпер чытаюць
Наста Базар паступіла на праграму Каліноўскага і хоча стаць сацыялагіняй: «Вучоба пасля 40 гадоў — своеасаблівы эліксір маладосці»67
Каментары